De Europese Commissie heeft vandaag een aantal maatregelen goedgekeurd waarmee zij de lat op het gebied van duurzame financiering hoger legt. De nieuwe strategie voor duurzame financiering biedt een routekaart met acties om particuliere investeringen in duurzame projecten en activiteiten te verhogen, geheel in lijn met de Europese Green Deal. Ook is er een nieuwe standaard gepresenteerd voor groene obligaties. Decentrale overheden kunnen hiermee te maken krijgen bij het maken van financiële overwegingen.
Wat is duurzame financiering?
Duurzame financiering is een proces waarbij milieu-, sociale en andere politiek-bestuurlijke overwegingen in acht worden genomen bij het nemen van investeringsbeslissingen in de financiële sector. In de Europese Unie wordt financiering als ‘duurzaam’ bestempeld wanneer het de druk op het milieu vermindert en rekening houdt met sociale en bestuurlijke verhoudingen van organisaties, zoals managementstructuren of de beloning van het topmanagement.
De nieuwe duurzame financiële strategie
De financiële sector speelt een belangrijke rol om de doelstellingen van de Europese Green Deal te helpen verwezenlijken. Om de gestelde EU-klimaatdoelstellingen voor 2030 te behalen, schat de Commissie dat jaarlijks 480 miljard euro aan extra investeringen nodig zal zijn, niet alleen uit de publieke maar ook uit de private sector. Dit vraagt om een nieuwe manier van denken over duurzame investeringen. De nieuwe strategie omvat zes pakketten aan maatregelen, die zijn verdeeld over vier overkoepelende thema’s:
Financieren van de overgang naar een duurzame economie
Het eerste pakket aan maatregelen richt zich op het uitbreiden van het bestaande instrumentarium op het gebied van duurzame financiering, om het voor economische actoren gemakkelijker te maken om hun transitieplannen te financieren en milieudoelen te behalen, los van hoe duurzaam hun activiteiten op dit moment al zijn. Voorheen ondersteunde de EU vooral activiteiten die van begin af aan een duurzaam en milieuvriendelijk karakter hadden.
De Commissie overweegt daarnaast wetgeving voor te stellen die investeringen ondersteunt voor overgangsactiviteiten: activiteiten (voornamelijk in de energiesector, waaronder het gebruik van gas) die nog niet volledig duurzaam zijn, maar wel bijdragen aan de vermindering van CO2-emissie. Hiervoor dient de Commissie het huidige financieringskader te herzien. Een andere ingreep is het uitbreiden van de EU-taxonomie naar andere sectoren, zoals de landbouw en bepaalde energiesectoren. De taxonomie maakt inzichtelijk welke activiteiten de Commissie als duurzaam bestempelt en of deze voldoen aan de gedetailleerde technische criteria om in aanmerking te komen voor een groen investeringslabel.
Een inclusief financieel duurzaamheidskader
Het tweede pakket heeft als doel de betrokkenheid van individuen en het MKB te vergroten en hen toegang tot financiering voor de transitie te geven. Het verstrekken van zogenaamde groene leningen zou het aantrekkelijk kunnen maken voor huishoudens en MKB’ers om bijvoorbeeld panden te verduurzamen of te investeren in emissievrije vervoermiddelen. Hiervoor zal de Commissie de Europese Bankautoriteit (EBA) verzoeken om te kijken hoe groene leningen gestimuleerd kunnen worden. Ook moet de expertise over duurzaamheid vergroot worden, met name onder financieel adviseurs. Daarnaast stimuleert het maatregelenpakket tot het optimaal benutten van digitale technologieën en voorziet het in hulp bij het selecteren van groene prioriteiten van nationale begrotingen.
Verbetering van de veerkracht en bijdrage aan duurzaamheid van de financiële sector vergroten
De pakketten drie, vier en vijf richten zich op het integreren en weerbaarder maken van de financiële sector om een bijdrage te kunnen leveren aan de doelstellingen van de Green Deal. Door klimaatverandering en verlies aan biodiversiteit ontstaan risico’s voor de economie. De Commissie wil dat de financiële sector deze risico’s betrekt bij financiële besluitvorming, en daarnaast oog heeft voor de effecten van hun beslissingen op duurzaamheid. Hiervoor steunt de Commissie de standaardisering van financiële verslaglegging, met inbegrip van verslag over milieu- en klimaatrisico’s, meer transparantie bij kredietwaardigheid en het vergroten van het vermogen van banken om duurzaamheidsrisico’s te identificeren. Daarnaast wil zij de integriteit van het financiële stelsel van de EU waarborgen en toezien op de ordelijke transitie naar duurzaamheid. Het monitoren van greenwashing praktijken, nauwere samenwerking tussen overheidsinstanties en de opzet van een nieuw onderzoeksforum voor duurzame financiën moeten hierbij helpen.
Bevorderen van wereldwijde ambities
Het zesde pakket voorziet in maatregelen ter versterking van duurzame financiering op mondiaal niveau. De EU wil zich inzetten voor het ontwikkelen van internationale initiatieven en normen voor duurzame financiering.
De standaard voor groene obligaties
Naast de nieuwe financiële strategie voor duurzame financiering is er een ontwerp van een verordening met betrekking tot groene obligaties gepresenteerd. De Europese norm voor groene obligaties (EUGBS) is een vrijwillige norm om de milieuambities van de markt voor groene obligaties op te schalen en te verhogen. Het doel van deze nieuwe verordening is een gouden standaard te creëren voor zowel kredietverstrekkers en beleggers om op een verantwoorde manier te investeren. Uitgevers van groene obligaties kunnen met deze norm bewijzen dat zij echt duurzaam investeren en beleggers kunnen hiermee greenwashing vermijden. De nieuwe EUGBS zal openstaan voor elke uitgever van groene obligaties en dient aan de volgende vier eisen te voldoen:
- Taxonomie-afstemming: middelen die door de obligatie worden verkregen, moeten volledig worden toegewezen aan projecten die in overeenstemming zijn met de EU-taxonomie;
- Transparantie: volledige transparantie over hoe de obligatie-opbrengsten worden toegewezen door middel van gedetailleerde rapportagevereisten;
- Externe beoordeling: Europese groene obligaties moeten worden gecontroleerd door een externe beoordelaar om te zorgen voor naleving van de verordening en de afstemming met de taxonomie van de gefinancierde projecten;
- Toezicht door de European Security Markets Authority (ESMA): Externe beoordelaars die diensten verlenen aan uitgevers van Europese groene obligaties moeten worden geregistreerd bij de Europese Autoriteit voor effecten en markten en onder toezicht komen van die Autoriteit.
Actieplan: duurzame groei financieren
De nieuwe duurzame financiële strategie en de normen voor groene obligaties bouwen voort op het actieplan duurzame groei financieren uit 2018. Het actieplan stelt als doel om het duurzaamheidsaspect in de financiële sector te integreren, waarmee een belangrijke stap wordt gezet naar een klimaatneutraal Europa. Het plan lanceerde daarvoor al eerder een aantal acties. Zo is onder andere werk gemaakt van het creëren van een EU-taxonomie, de invoering van EU-labels voor groene producten, meer transparantie in de bedrijfsrapportage en duurzaamheid als vereiste bij externe financiering. Ook heeft de Commissie een Technical Expert Group (TEG) voor duurzame financiering opgezet. Deze groep levert expertise voor de implementatie van het plan en ontwikkelt daarnaast aanbevelingen voor nieuw te ontwikkelen beleid, waaronder de verordening voor groene obligaties.
Vervolgstappen
De Commissie zal tegen eind 2023 verslag uitbrengen over de uitvoering van de strategie. De voorgestelde verordening over de Europese norm voor groene obligaties zal worden voorgelegd aan het Europees Parlement en de Raad.
Bron
Commissie presenteert nieuwe strategie om het financiële stelsel van de EU duurzamer te maken en stelt nieuwe Europese norm voor groene obligaties voor, Europese Commissie
Meer informatie
Actieplan Europese Commissie: duurzame financiering voor een groene en schonere economie, Kenniscentrum Europa Decentraal
Commissie presenteert screeningscriteria voor groene investeringen, Kenniscentrum Europa Decentraal
Green Deal, Kenniscentrum Europa Decentraal
