Om de gevolgen van klimaatverandering te beperken zijn er regels over klimaatdoelen, klimaatmitigatie en -adaptatie, waaronder het Klimaatakkoord van Parijs en de Europese Green Deal. De EU heeft als doel om in 2030 de broeikasgassenuitstoot met 55% te verminderen ten opzichte van 1990 en in 2050 geheel klimaatneutraal te zijn
Naar aanleiding van de Green Deal en de klimaatverordening uit 2021, acht de Commissie het noodzakelijk om de RED II aan te passen. Het Europees Parlement heeft op 12 september 2023 het voorstel voor de RED III goedgekeurd. De invoering van RED III heeft gevolgen voor wat betreft vergunningverleningsprocessen en verduurzaming die ook decentrale overheden raken.
De Raad van State heeft over de verlening van natuurvergunningen voor melkveehouders geoordeeld. De conclusie is dat de natuurvergunningen onjuist zijn verleend op grond van een ontoereikende manier waarop stikstofemissies van stallen worden berekend. Deze manier voldoet niet aan de eisen van Europese wetgeving.
De Europese Unie is volgens de Europese Commissie te afhankelijk van derde landen voor de opwekking van duurzame energie. Daarom heeft ze een wetsvoorstel ingediend om de interne opwekkingscapaciteit te vergroten en CO2-opslag te stimuleren, namelijk de Net-Zero Industry Act (NZIA). Het voorstel zal invloed hebben op decentrale overheden, onder meer op het gebied van vergunningverstrekking, aanbesteden en ruimtelijke ordening.
De Europese Commissie heeft het nieuwe herstel- en veerkrachtplan van Nederland goedgekeurd. Nederland ontvangt subsidie van het fonds NextGenerationEU, die vooral voor de groene transitie van Nederland wordt ingezet.
De Europese Rekenkamer (ERK) bracht een rapport uit over de EU-klimaat- en energiedoelen voor 2020 en 2030. De doelen van 2020 behaald, maar deels dankzij externe factoren zoals de coronacrisis. De ERK waarschuwt in het rapport dat de doelen voor 2030 misschien niet worden behaald.
Decentrale overheden kunnen op verschillende terreinen te maken krijgen met Europese regels op het gebied van broeikasgassen. Er worden bijvoorbeeld eisen gesteld aan luchtkwaliteit en aan de uitstoot van CO2 en luchtverontreinigende stoffen.
De Clean Vehicles Directive verplicht decentrale overheden om bij de aanschaf van nieuwe voertuigen een minimaal deel uitstootvrije of schone voertuigen in te kopen.
De EC vraagt feedback op voorgenomen maatregelen omtrent het initiatief inzake de productie van duurzame producten. Met dit voorstel wil de Commissie toekomstige producten op de Europese markt geschikt maken voor een klimaat neutrale, hulpbronnenefficiënte en circulaire economie.
Het energieverbuik in de Europese Unie moet naar beneden. Daarom stelt de Europese Commissie een nieuwe doelstelling voor energie-efficiëntie voor. Dit heeft voor decentrale overheden gevolgen voor het aanbesteden van opdrachten, het verlenen van vergunningen en het renoveren van gebouwen.