Investeren in economisch herstel: de combinatie van vertrouwen en durf
Tijdens het seminar van de Nederlandse Permanente Vertegenwoordiging bij de EU, de Nederlandse ambassade en het HNP op 21 januari in Brussel debatteerden de aanwezigen over de rol van innovatie, het MKB en de regionale, nationale en Europese overheden bij economisch herstel. Een verslag.
Kris Peeters, Vice-Eerste minister van België en minister van Werk, Economie en Consumenten, belast met Buitenlandse Handel, begon zijn openingsspeech met de vraag: “Hoe krijgen we onze economie op peil?” Peeters vervolgde: “Het antwoord is vaak: we hebben geld nodig. Maar dat is een fout antwoord: er is geld genoeg. Het probleem is de mismatch tussen vraag en antwoord op de kredietmarkt. Het probleem is het gebrek aan vertrouwen.”
Minister Peeters vormde een panel met referent Bert Pauli, gedeputeerde Economische Zaken van Noord-Brabant; referent Duco Sickinghe, Managing Partner Fortino CVA, Commissaris KPN & Van Eeghen & Co.; en medespreker Roelof Joosten, de COO Friesland Campina. Campina is de winnaar van de Koning Willem I prijs in 2014.
Koning Willem I
Niet alleen de prijs die zijn naam draagt, ook het werk van Koning Willem I kwam meerdere malen ter sprake. Tijdens de afsluitende woorden van staatssecretaris van Economische Zaken Sharon Dijksma noemde zij Willem I onder meer als stichter van De Nederlandsche Bank en initiator van de aanleg van een groot aantal wegen en kanalen, die de handel en dus de economie moesten bevorderen, zoals het kanaal van Gent naar Terneuzen.
Besluitenkoning
Koning Willem I staat bekend als de koopman-koning, maar staatssecretaris Dijksma herinnerende ons ook aan zijn andere bijnaam: “de besluiten-koning, omdat hij de grote besluiten bij voorkeur in z’n eentje nam, buiten de Staten-Generaal om. Er is dus wel wat veranderd in 200 jaar. Dat betekent dus ook dat wij onze economische crisis zelf moeten oplossen, want de koning doet dat niet voor ons.”
Inzet bedrijven
Zij en minister Peeters kwamen tot dezelfde conclusie: de overheid kan economische ontwikkeling niet alleen op gang krijgen. Dijksma roemde daarbij de inzet van bedrijven: “Bedrijven die innoveren, investeren, moed tonen en doorzetten. Zij zijn de motor achter het economisch herstel. De oplossing van de economische crisis komt vooral van hen.”
Rol overheid
“Als overheid moet je daarin faciliteren”, zei Duco Sickinghe, Managing Partner Fortino CVA, Commissaris KPN & Van Eeghen & Co. “Het kapitaal is er, maar kleine bedrijven hebben geen toegang tot standaard informatie.”
De Noord-Brabantse gedeputeerde Bert Pauli ziet een veranderende economie, waarbij het aan de overheid, het MKB en de financierder is om hierop in te spelen. Pauli: “Het instrumentarium van de overheid is nog niet aangepast aan de veranderende economie. We moeten een ecosysteem creëren waarvan financierders zeggen: daarin wil ik meedoen.”
Roelof Joosten van Friesland Campina formuleerde het als volgt: “Om echt door te pakken, is het belangrijk om met gedurfdere initiatieven te komen. De wereld verandert erg snel. Bedrijven worden niet gestimuleerd om samen te werken.”
Samenwerking
Dit terwijl de aanwezigen het eens zijn dat samenwerking zeer belangrijk is voor economische ontwikkeling en innovatie. “Het draait om de gouden driehoek (onderzoekers, ondernemers en de overheid die samenwerken [red.])” zegt Joosten, “Kennis ligt niet alleen bij kennis instituten, maar ook bij bedrijven.”
Als voorbeeld noemt hij het succes van Campina in China. In eerste instantie had Campina te maken met veel weerstand: “De Chinese overheid vertrouwt bedrijven met een commercieel oogmerk niet.” Om het vertrouwen te wekken, is Campina de samenwerking aangegaan met de Wageningen Universiteit en de Nederlandse overheid, en dit heeft geleid tot succes.
Innovatie in de regio
Gedeputeerde Pauli ziet ook in Europa nog genoeg mogelijkheden voor samenwerking: “Er valt nog een hoop synergie te behalen tussen Noord-Brabant en Vlaanderen. Het gaat om verbinden, waarbij de EU als platform dient. Talentvolle regio’s in Europa moeten in die context meer gaan samenwerken.”
Management
“Innovatie hoeft niet alleen plaats te vinden in ver weg landen” zei Sickinghe. Hij noemde echter wel randvoorwaarden die innovatie stimuleren. “Belangrijk dat er continuïteit is in regelgeving. Daar heeft bijvoorbeeld alternatieve energie erg onder te leiden gehad.”
Eén van de belangrijkste randvoorwaarden is goed management. “Hier ligt de sleutel tot succes bij ons onderwijs. We sturen managers zijn leadership courses, waarom ook niet onze docenten?” Als voorbeeld noemt Sickinghe het onderwijs in Finland, wereldwijd geroemd om zijn succes. “Het is belangrijk dat mensen de basis skills leren van ondernemen.”
Door:
Roxanne Koenis, Huis van de Nederlandse Provincies