Digitale interne markt een jaar na lancering: wat is de stand van zaken?
Op het lijstje van tien prioriteiten van de Juncker commissie staat de Digital Single Market (DSM) op nummer twee. Volgens de Commissie is het hoog tijd om de Europese interne markt klaar te stomen voor het digitale tijdperk. Bestaande online barrières voor burgers en bedrijven moeten verdwijnen. Een jaar na de lancering maken we de balans op; hoe staat het met de ambitieuze plannen van Eurocommissarissen Ansip en Oettinger?
Digitale interne markt (DSM)
In mei 2015 presenteerde de Europese Commissie zijn strategie voor het realiseren van een digitale interne markt voor Europa. Met het idee dat de wereldeconomie steeds meer digitaal wordt en de ICT-sector de basis vormt voor alle moderne innovatieve economische systemen, streeft de EU met deze strategie naar het tegen gaan van uiteenlopende nationale wetgeving en voorschriften.
De voorstellen en maatregelen van de Commissie voor een digitale interne markt zijn gebaseerd op drie pijlers:
- in heel Europa betere toegang tot digitale goederen en diensten voor consumenten en bedrijven;
- voorwaarden creëren die bevorderlijk zijn voor digitale netwerken en diensten;
- maximaal groeipotentieel voor de digitale economie.
Bij de lancering op 6 mei 2015 stelde de Commissie dat de in totaal 16 voorstellen aan het einde van 2016 gerealiseerd moeten zijn.
Een jaar verder
Nu een jaar na de lancering van de strategie loopt de Commissie achter op dit eigen tijdschema. De Commissie heeft minder voorstellen gedaan dan aangekondigd in mei 2015, maar blijft bij de ambitie dat alle 16 voorstellen voor het einde van dit jaar gepubliceerd zijn. De strategie is over het algemeen goed ontvangen, belangrijkste kritiekpunt is momenteel de timing. Volgens Europarlementariër Kaja Kallas moet de Commissie sneller werken. “Ondanks dat de strategie van de digitale interne markt goed is, duurt bij alle specifieke voorstellen het proces vanuit de Commissie te lang.”
Er liggen momenteel o.a. voorstellen op het onderwerp grensoverschrijdende overeenkomsten voor consumenten en bedrijven, en er wordt onderzoek gedaan naar ongefundeerde geo-blocking, e-commerce en de rol van platforms op de markt. De voorstellen over netneutraliteit en de afschaffing van roaming kosten binnen de EU zijn vorig jaar zomer aangenomen.
eGovernment
Een zeer belangrijk en invloedrijk onderdeel in de DSM voor decentrale overheden zijn de ontwikkelingen rondom eGovernment. Op 19 april jl. publiceerde de Europese Commissie het eGovernment actieplan 2016-2020. De visie achter het actieplan is dat in 2020 alle publieke administraties en instituties binnen de EU open, efficiënt en inclusief moeten zijn en dat zij grenzeloze, persoonlijke, gebruiksvriendelijke digitale diensten bieden aan burgers en bedrijven in de EU. Een ware digitale interne markt. Innovatieve werkwijzen worden nu gebruikt om betere diensten te ontwerpen en aan te bieden in lijn met de wensen en behoeftes van gebruikers.
Door betere afstemming van publieke administraties tussen lidstaten moet het voor burgers en bedrijven makkelijker worden om zich vrij te verplaatsen. De groeiende digitalisering zorgt voor hogere verwachtingen van publieke administraties en vraagt om meer transparantie.
Once-only principe
Een aantal belangrijke initiatieven die als onderdeel van dit actieplan wordt gelanceerd, moet voldoen aan een aantal voorwaarden. Ten eerste digital by default, dit wil zeggen dat publieke administraties hun diensten altijd digitaal moeten aanbieden. Ten tweede het principe van once only, publieke administraties moeten ervoor zorgen dat burgers en bedrijven informatie slechts één keer aan hoeven te dragen. Publieke administratie kantoren moeten dan intern (met toestemming) de benodigde data hergebruiken. Hierbij wordt uiteraard rekening gehouden met de data beschermingsregelgeving, maar het moet resulteren in minder administratieve lasten voor burgers en bedrijven.
Een grootschalige pilot project inzake de grensoverschrijdende implementatie van het once-only principe in bedrijven-tot-overheid relaties wordt in 2016 opgestart met deelname van de lidstaten. De Commissie heeft 2019 als streefjaar voor de toepassing van het once-only principe in de relatie tussen burgers en overheid.
ePrivacy richtlijn
Een ander belangrijk onderdeel van de digitale interne markt strategie voor decentrale overheden is de ePricavy richtlijn. Op 12 april jl. heeft de Commissie een publieke consultatie uitgeschreven. Onderwerp van de consultatie is de evaluatie en herziening van de richtlijn. De consultatie bestaat uit 33 vragen en is gesplitst in twee delen; de eerste helft vraagt om input bij de huidige evaluatie over effectiviteit, relevantie en samenhang van de ePrivacy richtlijn, het tweede gedeelte vraagt belanghebbenden om hun inzichten over mogelijke wijzigingen in de wetgeving. De deadline voor reageren op deze consultatie is 5 juli 2016. Een daadwerkelijke herziening van de richtlijn wordt in de eerste helft van 2017 verwacht.
Comité van de Regio’s over DSM
De DSM strategie gaat niet alleen over technologieën en virtuele media, het gaat over mensen, burgers, over banen, de kwaliteit van leven en over maatschappelijke participatie, zo stelt voorzitter van het Comité Markkula. Het is aan de decentrale overheden om digitale skills verder te stimuleren, innovatieve start-ups te ondersteunen en digitale technologieën in onderwijsprogramma’s op te nemen. Om een goede aansluiting met de digitale wereld te garanderen zijn bijvoorbeeld breedband verbindingen in alle regio’s, ook in afgelegen en plattelandsgebieden, noodzakelijk. Decentrale overheden moeten dit type connectiviteit aanjagen.
Door:
Ilse Buijs, Huis van de Nederlandse provincies
Bron:
Nieuwsbericht, Euractiv
Artikel Markku Markkula, The Digital Post
Meer informatie:
Digital Single Market, Europese Commissie
Nieuwsbericht, Europa decentraal
Tijdlijn DSM, Europese Commissie