De Europese Ster

EU Vogel- en Habitatrichtlijnen blijven van kracht

De Europese vogel- en habitatrichtlijnen (VHR) blijven onveranderd van kracht, zo concludeert de Europese Commissie op basis van een grondige evaluatie. Beide richtlijnen vormen de basis van het Natura 2000 beleid. De uitvoering en implementatie van de natuurwetgeving moet daarentegen wel verbeteren. De Europese Commissie stelt daarom op korte termijn een actieplan op voor betere toepassing van de VHR.

Fitnesscheck

Op 7 december 2016 presenteerde de Europese Commissie de conclusies van de fitnesscheck die de afgelopen jaren is gehouden. De belangrijkste boodschap is dat zowel de Vogel- als de Habitatrichtlijn ongewijzigd van toepassing blijven. “Er is geen reden tot herziening van deze richtlijnen. Als iets niet kapot is, moet men ook niet proberen het te repareren”, aldus eerste vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans.

Als onderdeel van het Regulatory Fitness and Performance Programma (REFIT) werd deze zogenaamde ‘Fitnesscheck’ gehouden op de Vogel- en Habitatrichtlijn. De richtlijnen beschermen onder andere vogels en planten. De Fitness Check ging in op de relevantie, effectiviteit, efficiëntie, samenhang en Europese toegevoegde waarde van de richtlijnen.

Timmermans

Op donderdag 8 december lichtte Vicevoorzitter Timmersmans het Commissiewerkprogramma toe in de Tweede Kamer. Hij vertelde dat de uitgebreide consultatie vooral heeft aangetoond dat knelpunten omtrent de richtlijn vooral liggen bij de uitvoering van de richtlijn, op het nationale en soms lokale niveau.

Implementatie

De problemen en uitdagingen die voortkomen uit de fitnesscheck hebben voornamelijk te maken met implementatie. Er is sprake van te weinig toezicht op en investeringen in het Natura2000 netwerk, en er zijn lokale tekortkomingen zoals onnodige lasten inzake projectvergunningen en een gebrek aan verschillende beoordelingen als het gaat om het reguleren van individuele diersoorten. Belanghebbenden, waaronder de boeren, moeten in het vervolg meer betrokken worden bij het proces rondom Natura2000 en er moet meer rekening worden gehouden met de externe effecten op lokaal niveau.

Actieplan

Om ervoor te zorgen dat de implementatie van de richtlijnen beter verloopt, zal de Commissie een actieplan ontwikkelen. In de toekomst moet de samenhang van het natuurbeleid met andere beleidsvelden, zoals energie, landbouw en visserij, tevens verbeteren. Het op te stellen actieplan omvat een reeks concrete maatregelen zoals regelmatige bijeenkomsten met lokale autoriteiten om de toepassing van de richtlijnen te verbeteren. De Commissie heeft toegezegd dat bij de uitwerking van dit actieplan alle betrokken partijen geconsulteerd worden.

Biodiversiteit

Betere richtlijnen voor implementatie moeten zorgen voor een vermindering van onnodige lasten en procedures, en aanzetten tot meer nationale en regionale investeringen in biodiversiteit. Het Europees Comité van de Regio’s wordt nauw betrokken bij de vervolgstappen na dit eerste oriënterend debat.

Door:

Pierre Kas en David Schutrups, Europa decentraal
Ilse Buijs, Huis van de Nederlandse Provincies

Bron:

Investing in Europe’s youth: Commission presents measures to improve opportunities for young people and launches European Solidarity Corps, nieuwsbericht Europese Commissie
Brussel gaat werken aan betere uitvoering natura 2000, nieuwsbericht Nieuwe Oogst

Meer informatie:

Natura2000, Europa decentraal
REFIT, Europa decentraal
Staatssecretaris Van Dam over fitnesscheck VHR, nieuwsbericht Huis van de Nederlandse Provincies
Werkdocument over uitkomst fitnesscheck VHR uitgesteld, nieuwsbericht Huis van de Nederlandse Provincies

De Transparancy Aid Module door decentrale overheden toegepast

Sinds juli 2016 is er een transparantieverplichting voor decentrale overheden die staatssteun verlenen op basis van de groepsvrijstellingsverordeningen. De benodigde gegevens moeten binnen zes maanden vanaf de datum van de toekenning van de steun worden gepubliceerd. De provincie Drenthe heeft de primeur om als eerste provincie in Nederland een melding in te voeren in de transparantiemodule genaamd TAM.

Transparancy Aid Module

De State Aid Transparency Award Module, oftewel TAM, is een publicatieverplichting voor alle centrale en decentrale overheden die een steunmaatregel, in het kader van de AGVV en de LGVV, boven een bepaalde drempel aan een marktpartij verlenen. De drempels die hierbij gelden zijn terug te vinden op de website van Europa decentraal.

Wanneer de transparantieverplichtingen van toepassing zijn, dienen de benodigde gegevens te worden gepubliceerd op de website van de Europese Commissie. De gegevens die moeten worden gepubliceerd zijn opgenomen in bijlage III bij de AGVV en de LGVV. Het gaat hierbij onder meer om de naam van de begunstigde, het soort onderneming, het steunelement en het steuninstrument en de datum van de toekenning van de steun.

Registratie via TAM

Om een staatssteunregel te publiceren via de TAM, moet een decentrale overheid beschikken over een werkend TAM-account. Deze kan worden aangevraagd via het Coördinatiepunt Staatssteun Decentrale Overheden (CSDO). Zo wordt het account gekoppeld aan de European Commission Authentication Service (ECAS) waar ook het online meldsysteem voor staatssteun (SANI) en het online rapportagesysteem (SARI) in onder is gebracht. Meer informatie over hoe een TAM melding te doen als decentrale overheid is terug te lezen in de handleiding TAM voor decentrale overheden.

Gebruikerservaring

Het TAM-systeem is vrij recent ontwikkeld en ervaring vanuit de praktijk leert dat het enige kennis vereist om hier gebruik van te kunnen maken. De provincie Drenthe heeft als eerste in Nederland een publicatie gedaan in TAM en heeft de provincie de Engelstalige handleiding van de Europese Commissie vertaald naar een Nederlandstalige handleiding. In navolging hiervan is er een stappenplan opgesteld die kan dienen als hulpmiddel voor andere decentrale overheden.

Provincie Drenthe

“Wanneer u de handleiding volgt, is TAM helemaal niet moeilijk in te vullen. Voor een groot deel worden dezelfde gegevens gevraagd als bij SANI2”, stelt Marike Broekema, subsidiejurist provincie Drenthe. Een tip die Marike Broekema andere decentrale overheden geeft: “U kunt pas een TAM-melding doen wanneer de SANI2 kennisgeving openbaar is gemaakt voor de Commissie, neem de gegevens uit de SANI2 kennisgeving mee, dan bent u sneller klaar”.

Vragen over de TAM

Voor algemene vragen over de transparantieverplichting kunt u terecht bij Europa decentraal, maar mocht u verder inhoudelijke vragen hebben is het raadzaam contact op te nemen met het CSDO.  Tevens raden we aan om de handleiding TAM voor decentrale overheden te raadplegen.

Door:

Paul Zondag, Europa decentraal en Sijmen Groot, ministerie van Binnenlandse Zaken

Meer informatie

Staatssteun, Europa decentraal
Transparantie, Europa decentraal
Coordinatiepunt staatssteun, Europa decentraal

Europese regio’s voor uitbreiding Europees investeringsplan

Steden en regio’s zijn het eens met het voorstel van de Europese Commissie om de looptijd van het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI) te verlengen en de werkingssfeer ervan uit te breiden tot landbouw, visserij en grensoverschrijdende projecten. "Het is van groot belang voor werkgelegenheid en economische groei dat het EFSI vanaf 2017 wordt uitgebreid”, aldus rapporteur Wim van de Donk.

Rapporteur Van de Donk

Tijdens de plenaire vergadering van het Comité van de Regio’s op 7 en 8 december 2016 werd het door Wim Van de Donk, Commissaris van de Koning in de provincie Noord-Brabant, opgestelde advies over EFSI 2.0 aangenomen. Met deze goedkeuring scharen Europa’s steden en regio’s zich achter een langere looptijd voor het EFSI en achter het merendeel van de door de Europese Commissie op 14 september 2016 voorgestelde wijzigingen van de regelgeving. “Het is van groot belang dat het EFSI vanaf 2017 wordt uitgebreid en met dit advies laten steden en regio’s uit Europa zien welke punten vooral van belang zijn,” aldus rapporteur Van de Donk.

Aandachtspunten

Lokale en regionale bestuurders bevestigen dat er al succes is geboekt met het EFSI, maar pleiten voor meer aandacht voor de regionale en lokale dimensie. Er moet meer ruimte zijn voor directe inbreng van regio’s en steden in de activiteiten van de Europese investeringsadvieshub en meer transparantie als het op investeringsbesluiten en toezicht op EFSI-activiteiten aankomt.

Aansluiting met structuurfondsen

Duidelijkere procedures zijn eveneens nodig om het EFSI beter te laten aansluiten op andere op groei gerichte instrumenten, waaronder de Europese structuur- en investeringsfondsen, het EU-onderzoeksprogramma Horizon 2020 en de Connecting Europe Facilifty (CEF).

Financiering

Wat dit laatste betreft is het Comité tegen het idee om uitbreiding van het EFSI te financieren door herverdeling van een deel van de CEF-middelen. Het CvdR stelt in plaats daarvan voor om de financiële behoeften van het EFSI te verminderen door het streefbedrag van de EU-garantiedekking verder omlaag te brengen.

EFSI 2.0

Het voorstel van de Commissie voor EFSI 2.0 houdt zowel een verlenging van de looptijd als een uitbreiding van de financiële draagkracht in. Tot en met 2020 moet minstens 500 miljoen euro aan investeringen bijeengebracht worden. Daarnaast wordt een aantal operationele verbeteringen doorgevoerd op basis van de ervaringen tijdens het eerste jaar van uitvoering.

Akkoord in Raad

Eerder deze week, op 6 december 2016, bereikte de Raad een akkoord over het voorstel tot verlenging van EFSI. “Het akkoord betekent dat we één van onze topprioriteiten tot uitvoering brengen, volgens het in september overeengekomen stappenplan van Bratislava. Het is ook een essentiële stap in de goede richting,” zo stelde Peter Kažimír, Slowaaks minister van Financiën en voorzitter van de Raad.

Evaluaties

Op basis van een aantal evaluaties, uitgevoerd door o.a. de Europese Investeringsbank (EIB) en Ernst and Young, is de Commissie van mening dat het EFSI zijn doelstellingen verwezenlijkt. Handhaving van een regeling ter ondersteuning van investeringen binnen Europa is daarom verantwoord.

Resultaten

Na de inwerkingtreding medio 2015, ligt het EFSI nu op schema om halverwege 2018 het streefcijfer van € 315 miljard aan extra investeringen te bereiken. Voor het MKB presteert het EFSI ruimschoots boven de verwachtingen. Verwacht wordt dat de vóór december 2016 goedgekeurde projecten € 154 miljard aan totale investeren zullen genereren, in 27 lidstaten, en steun zullen verlenen aan meer dan 376.000 kmo’s. De resultaten van Nederlandse projecten vindt u hier.

Door:

Ilse Buijs, Huis van de Nederlandse provincies

Bronnen:

Persbericht, Comité van de Regio’s
Persbericht, Europese Raad 

Meer informatie:

Nieuwsbericht ‘Europese Commissie lanceert EFSI 2.0’, Huis van de Nederlandse provincies
Rapport EFSI 2.0, rapporteur Wim van de Donk
Voorstel EFSI 2.0 COM/2016/0581 final, Europese Commissie
Nieuwsbericht, Europa decentraal
EFSI, Europese Investeringsbank

Overeenkomst gesloten omtrent Duitse snelwegentol

De Duitse Bondsminister Alexander Dobrindt van Verkeer en EU-commissaris Violeta Bulc van Vervoer zijn samen tot een overeenkomst gekomen betreffende tol voor personenauto’s in Duitsland. In de overeenkomst zijn de oorspronkelijke voorstellen aangepast, zodat deze in lijn zijn met de Europese wetgeving.

Snelwegentol

In juni 2015 heeft de Europese Commissie een formele inbreukprocedure tegen Duitsland geopend. Reden hiervoor was de geplande invoering van een tolheffing voor personenwagens op de Duitse snelwegen. De tol zou afhankelijk zijn van de grootte van de auto en de belasting van het milieu. Dit houdt in dat hoe vervuilender de auto is, hoe meer tol er betaald moet worden. De auto’s zouden in drie categorieën van tol ingedeeld worden.

Commotie

Volgens vele automobilisten was de tol niet discriminerend voor buitenlandse automobilisten. Inwoners van Duitsland zouden gecompenseerd worden via het Duitse wegenbelastingsysteem, terwijl ‘buitenlandse’ automobilisten niet gecompenseerd worden, en dus meer betalen.  Dit was in strijd met Europese regelgeving. Hoewel tolheffing niet verboden is ingevolge de Europese regelgeving, is het maken van onderscheid op basis van nationaliteit dat wel.

Overeenkomst

De gesloten overeenkomst houdt in dat Duitsland de tol mag heffen, onder bepaalde aanpassingen van het oorspronkelijke initiatief. Zo zal er een voordeliger tarief zijn voor buitenlandse bezoekers aan het Duitse wegennet dan in het oorspronkelijke plan. Ook wordt de compensatie die Duitse automobilisten genieten, herzien. De categorieën waar auto’s in geplaatst werden op basis van milieuvriendelijkheid worden aangepast van drie naar vijf. Op deze manier kan de tol beter worden verdeeld op basis van milieucriteria. Automobilisten met milieuvriendelijke auto’s betalen op deze manier minder dan dat ze volgens het oorspronkelijke voorstel zouden doen.

Grensregio’s

Vooral in de Nederlandse grensregio’s had de tolheffing veel weerslag. Er worden zorgen geuit over de gevolgen die de tolheffing in Duitsland heeft op de handel van bedrijven die exporteren over de Duitse grens. 

Milieu

Volgens de Commissie draagt het heffen van tol gebaseerd op milieuvriendelijke mobiliteit bij aan de overgang naar een koolstofarme infrastructuur. Door extra categorieën te implementeren in de overeenkomst hoopt de Commissie de overstap naar duurzaam rijden te stimuleren. Met de tolheffing wordt het principe  “de vervuiler betaalt” in de praktijk gebracht.

Elektronische tolheffing

In 2012 heeft de Commissie een voorstel gedaan om een ‘European Electronic Toll Service’ te realiseren. Dit zou moeten zorgen voor een transparante en consistente tolheffing in de Europese Unie. Dit idee is toentertijd in de ijskast gezet. Door de commotie rond de Duitse snelwegentol is het idee weer in opspraak gekomen.

Door:

Pierre Kas en Femke Salverda, Europa decentraal

Bronnen:

Tolheffing Duitse snelwegen, Europa-Nu
Persbericht, Europese Commissie

Meer informatie:

EETS, Europa decentraal

Publieke consultatie Europese standaardformulieren bij aanbesteden

De Europese Commissie heeft een publieke consultatieronde aangekondigd met betrekking tot het vernieuwen van de Europese standaardformulieren voor het bekendmaken van aankondigingen bij aanbestedingen. De Commissie heeft 21 wijzigingen voorgesteld ten opzichte van de huidige manier van aankondigen en bekendmaken zoals staat in Verordening 2015/1986. De aanpassing wordt eForms genoemd. De deadline om te reageren is 16 januari 2017.

Aanpassing van Verordening 2015/1986

In Uitvoeringsverordening (EU) nr. 2015/1986 zijn momenteel 25 standaardformulieren bijgevoegd. Deze formulieren hebben betrekking op aanbestedingen binnen de publieke sector, bij nutsbedrijven en voor concessies. De Commissie heeft 21 wijzigingen voorgesteld ter wijziging van deze Verordening. Deze wijzigingen worden gezamenlijk eForms genoemd. Deze nieuwe eFormulieren zullen de oude, reeds bestaande formulieren uit Uitvoeringsverordening (EU) nr. 2015/1986 vervangen. De aanpassingen moeten in het vierde kwartaal van 2017 worden goedgekeurd door de lidstaten. De exacte datum van het inwerkingtreden is verder nog niet bekend.

Functie van de standaardformulieren

Wanneer de waarde van een overheidsopdracht boven de Europese drempelbedragen uitkomt, moet een dergelijke opdracht in de regel worden aangekondigd, bekendgemaakt en via een transparante procedure worden aanbesteed. Veel eisen die hierbij gelden, komen terug in de standaardformulieren van de Commissie voor aankondiging van opdrachten.

Veranderingen in eForms

eForms is een onderdeel van de Europese interne marktstrategie. De elektronische inzichtelijkheid van data vanuit aanbestedingen moet door middel van eForms aanzienlijk verbeterd worden. De 21 voorgestelde wijzigingen dienen drie doelen:

• meer mededinging binnen overheidsopdrachten;
• good governance binnen overheidsuitgaven;
• en het verlagen van de publicatiekosten (inclusief de administratieve lasten).

Mogelijkheden om te reageren

De Commissie heeft een spreadsheet opgesteld waarin u uw commentaar op het voorstel kan verwerken. Vervolgens kunt u opmerkingen mailen naar dit mailadres. Het is van belang dat u het spreadsheet via de volgende methode opslaat: (“eForms_comment_sheet_(achternaam)”).

Door:

Stijn Bijleveld, Europa decentraal 

Bronnen:

Nieuwsbericht publieke consultatie, Europese Commissie

Meer informatie:

Uitvoeringsverordening 2015/1986 standaardformulieren
Nieuwsbericht, Europa decentraal
Aankondigen en bekendmaken, Europa decentraal
Aankondigen, PIANOo

25 jaar Verdrag van Maastricht: tijd om vertrouwen terug te winnen

Europese leiders van nu, de leiders van toen en een groot aantal studenten uit diverse lidstaten kwamen op vrijdag 9 december 2016 bijeen ter ere van het 25 jarig bestaan van het Verdrag van Maastricht. Met dit Verdrag zetten de toen twaalf lidstaten van de Europese Gemeenschap een grote stap in het Europese eenwordingsproces. Tegenwoordig lijkt hier echter de glans vanaf. De EU moet vertrouwen herstellen, en dreigt de burgers te verliezen. Hoe vier je het jubileum van een aangeslagen EU?

Jean-Claude Juncker

De aanwezige leden van de Europese top op de conferentie getiteld EU & ME toonden begrip voor EU-critici en erkenden dat de Europese Unie met een probleem zit. Zij lieten tevens blijken dat er geen weg terug is. “Zij die menen dat de tijd is aangebroken om de Europese Unie maar weer uit elkaar te halen en nationale scheidslijnen te herstellen, zien het totaal verkeerd. Zonder de Europese Unie zullen de afzonderlijke lidstaten niet meer kunnen bestaan”, aldus voorzitter Juncker van de Europese Commissie.

Hoofdzaken

Maar hoe moet dan het vertrouwen terug worden gewonnen? In elk geval niet door de EU meer instrumenten te geven vond de overgrote meerderheid van de aanwezigen, zo bleek uit een peiling. Wel zou de Unie zich meer moeten richten op hoofdzaken. De EU is tegenwoordig namelijk voor veel mensen synoniem voor een ongrijpbare macht die het leven niet beter maakt maar slechter. Dit werd duidelijk door de stem voor Brexit afgelopen juni en ook elders in Europa zijn partijen die ‘het Europese project’ willen stoppen populair. De uitslag van verkiezingen in Frankrijk, Duitsland en Nederland kan de Europese Unie verder in een crisis storten.

EU voor iedereen

Commissaris van de Koning in Limburg, Theo Bovens, benadrukte in zijn openingsspeech dat de voornaamste taak van de EU is om een Europa voor iedereen te creëren. Burgemeester van Maastricht, Annemarie Penn-te Strake haalde het grootste resultaat van Europese samenwerking, namelijk vrede in Europa, aan maar voegde daar direct aan toe dat we niet achterover kunnen leunen en onze ogen sluiten voor de problemen die Europa vandaag de dag kent.

EP-voorzitter Schulz

Na het inspirerende ochtendprogramma was het de beurt aan Martin Schulz, de vertrekkend voorzitter van het Europees Parlement. Ook hij gaf zijn visie op het verleden, heden, en de toekomstige uitdagingen. Volgens Schulz zijn er drie dingen nodig in Europa:

1. we moeten niet langer Brussel alle schuld in de schoenen schuiven;
2. we moeten erkennen dat Europa democratisch is, als Europa al ondemocratisch zou zijn dan is dit alleen zichtbaar in de Europese Raad;
3. we moeten de EU voorzien van de nodige middelen om de problemen van vandaag aan te kunnen pakken.

Het publiek liet zijn waardering voor de toespraak van Schulz blijken door hem een groot applaus te geven toen hij het podium verliet.

Vooruitblik

“Het antwoord tegen de vijanden van Europa is om ruimdenkend te blijven,” zo stelde Herman van Rompuy, voormalig  voorzitter van de Europese Raad, in zijn keynote speech. Voorzitter van de Eurogroep, Jeroen Dijsselbloem, becommentarieerde het monetaire stelde van de EMU. “Monetaire instabiliteit komt tegen hoge kosten.” Stabiliteit, veiligheid, en kansen combineren met de vrijheden van Europa is de opdracht waar we nu voor staan aldus Dijsselbloem.

Jongeren en studenten

Een groot aantal jongeren en studenten uit diverse lidstaten waren duidelijk betrokken bij de conferentie. Hun toekomstige dromen voor een verenigd Europe werden uitgebeeld door middel van een artistieke voorstelling. Dit vormde een sterke boodschap van de toekomstige generatie. Het jonge publiek kreeg tevens de kans om hun mening te geven en vragen te stellen aan de politiek leiders van vandaag en vroeger.

Panel sessies

In de twee panel sessies van de dag werd gediscussieerd over het verleden, heden en de toekomst van Europa. Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank, vindt dat politieke obstakels de grootste horde zijn voor nodige hervormingen. Mathieu Segers, professor aan de Universiteit Maastricht en lid van de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR), waarschuwt dat we niet moeten vergeten dat armoedebestrijding een belangrijk doel was van de Europese samenwerking, dat moeten we in deze tijd niet uit het oog verliezen. Over het algemeen was er overeenstemming over het nut van grondige hervormingen, maar dat zou in tijden van euroscepsis weleens contraproductief uit kunnen pakken. Professor Segers gaf aan dat de EU ver is verwijderd van een federatie, reden te meer dat de lidstaten in de Raad hun gezamenlijke verantwoordelijkheid nemen voor de EU. Dit werd door Schulz eveneens bepleit.

Verdrag van Maastricht

Dit verdrag leidde in 2002 tot de invoering van de euro en gaf een forse impuls aan de tegenwoordig zo onder druk staande Europese integratie. Maastricht stond vanaf het moment van ondertekening voor één gezamenlijke munt, nieuwe samenwerkingsterreinen, meer democratische controle. De Duitse bondskanselier Helmut Kohl had het over een ‘onomkeerbare weg’ die was ingeslagen. De Franse president Mitterrand sprak over de geboorte van ‘een heel grote macht’ die ‘minstens even sterk als de Verenigde Staten en Japan zou worden’.

Voordelen EU

Bijna alle aanwezigen waren het eens dat er genoeg te verbeteren is in de EU,  maar zij meenden tevens dat de voordelen die vloeien uit de Europese samenwerking veruit de nadelen overstijgen. Europa is dan misschien zijn glans verloren, de ambities om de dromen die kwamen met het Verdrag van Maastricht waar te maken, blijven bestaan.

Door:

Ilse Buijs, Huis van de Nederlandse provincies

Bronnen:

Nieuwsberichten, Europe Calling
Nieuwsartikel, NRC handelsblad

Overijsselse gedeputeerde Erik Lievers benoemd tot rapporteur energie-efficiëntie

Gedeputeerde van de provincie Overijssel, Erik Lievers is benoemd tot rapporteur op het onderwerp energie-efficiëntie voor het Comité van de Regio’s. De nadruk van het rapporteurschap zal liggen op de Europese doelen voor energiebesparing. Speciaal aandachtspunt is de verduurzaming van de bestaande bebouwing. “Europese steden en regio’s zijn een belangrijke factor in het slagen van de energieopgave”, aldus Lievers.

Schonere energie voor alle Europeanen

De EU-plannen voor schonere energie zijn op 30 november 2016 gepresenteerd. Het programma “Schone Energie voor alle Europeanen” is het antwoord van de Europese Commissie op het klimaatakkoord van Parijs in 2015. De EU wil dat in 2030 30% van het energieverbruik is bespaard of verduurzaamd. Deze nieuwe energiemaatregelen leveren een belangrijke bijdrage aan een schonere leefomgeving door minder CO₂-uitstoot. In de Europese Ster van vorige week leest u meer over dit winterpakket.

Kans voor Nederlandse regio’s

Erik Lievers: “het rapporteurschap is een enorme kans voor Overijssel en in het verlengde daarvan alle regio’s in Europa. Het is belangrijk dat de regels en richtlijnen en ook de Europese fondsen zijn afgestemd op de regionale wensen en behoeften. Op die manier kan het maximale rendement worden gehaald op gebied van energiebesparing, schonere energiewinning en economische groei. Het rapporteurschap past naadloos bij onze doelstelling 20% nieuwe energie in 2023. Hoe beter de afstemming met Europa, hoe groter de kans dat we onze doelstellingen gaan halen.”

Rapporteurschap

Lievers schrijft namens het Comité van de Regio’s het advies over de Commissie voorstellen voor de herziening van de Energy Efficiency Directive (EED) en de Energy Performance in Buildings Directive (EPBD). Het rapporteurschap houdt in dat Lievers het komend half jaar onderzoekt en rapporteert hoe de plannen van de Europese Unie voor energiebesparing het beste kunnen aansluiten bij de plannen van provincies en gemeenten. Lievers zal inventariseren wat de Europese regio’s nodig hebben op gebied van fondsen, regelgeving en samenwerking.

Tijdlijn

De verwachting is dat het rapport voor de zomer van 2017 klaar is.

Door:

Ilse Buijs, Huis van de Nederlandse provincies

Bron:

Persbericht, provincie Overijssel

Meer informatie:

Nieuwsbericht ‘Winterpakket energie: naar een koolstofarme economie’, Europa decentraal
DG Energie, Europese Commissie

Vallen culturele instellingen onder de EU-richtlijn en de Wet hergebruik overheidsinformatie?

Onze gemeente streeft ernaar om data zoveel mogelijk beschikbaar voor hergebruik te maken voor burgers, bedrijven en onderzoeksinstellingen. De gemeente werkt hiertoe samen met het lokale museum en het gemeentelijk archief, die over veel informatie beschikken. Vallen de data van culturele instellingen ook onder de Europese Richtlijn en Wet hergebruik overheidsinformatie?

Antwoord in het kort:

Ja, de Commissie heeft de reikwijdte van de Europese richtlijn voor hergebruik overheidsinformatie (2003/98/EG) bij de herziening in 2013 uitgebreid met archieven, (universiteits-)bibliotheken en musea. Deze uitbreiding is overgenomen in de Wet hergebruik overheidsinformatie, die geldt vanaf 18 juni 2015. Het gaat om door de overheid gefinancierde erfgoedinstellingen. Deze culturele instellingen moeten aan dezelfde eisen voor het beschikbaar stellen van data voor hergebruik voldoen als overheden. Er gelden voor culturele instellingen wel meer uitzonderingen op de verplichtingen gesteld in de richtlijn.  Voor archieven geldt overigens dat de Archiefwet 1995 primair ziet op het beschikbaar stellen voor hergebruik van informatie en niet de Who.

Richtlijn hergebruik overheidsinformatie

Decentrale overheden moeten volgens de Europese Richtlijn hergebruik overheidsinformatie (2013/37/EU) er voor zorgen dat overheidsinformatie door iedereen voor elk doel hergebruikt kan worden. De richtlijn is van toepassing op alle documenten waarvan de verstrekking valt onder de openbare taak van de overheid. Informatie die in principe al openbaar is, maar nog niet geschikt is om door derden hergebruikt te worden. Onder documenten verstaat de richtlijn alle media, dus ook elektronische gegevens en geluid- of beeldopnamen. Voorbeelden zijn ruimtelijke informatie over de locatie van o.a. openbare toiletten, parkeergarages en fietsenstallingen en leegstand; milieu-informatie over lucht- en waterkwaliteit; en data over historische panden, monumentale bomen en recreatiegebieden.

Verbreding reikwijdte

Anders dan in de voormalige Europese richtlijn voor hergebruik uit 2003 heeft de Commissie culturele instellingen ook onder het regime van de herziene richtlijn geschaard. Het toepassingsgebied is uitgebreid naar gebieden die eerder waren uitgesloten. De reikwijdte is verbreed naar bibliotheken (met inbegrip van universiteitsbibliotheken), musea en archieven. Dus ook het beschikbaar stellen van data voor hergebruik door het lokale museum en het gemeentelijk archief valt daarmee onder toepassingsbereik van de richtlijn en dus ook de Who.

Wat valt er niet onder?

De richtlijn is niet van toepassing op andere culturele instellingen en levende cultuur, zoals opera, ballet- of theatergezelschappen, met inbegrip van de archieven die aan deze instellingen toebehoren. Bibliotheken, musea en archieven hoeven verder geen (jongere) werken, waar nog auteursrecht op rust, beschikbaar te stellen voor hergebruik.

Faciliteren hergebruik

Na een verzoek tot hergebruik van overheidsdata, moet deze overheidsdata niet enkel beschikbaar gesteld worden. De data moet ook geschikt zijn voor hergebruik.  Daarom moeten openbare lichamen documenten, samen met hun metadata (gegevens die de dataset beschrijven), in machinaal leesbare vorm beschikbaar stellen na een verzoek. De gegevens moeten daarbij voor verschillende systemen toegankelijk zijn (interoperabiliteit).

Kosten

Overheden mogen een tarief rekenen aan derde partijen die een verzoek tot hergebruik indienen en dus de informatie willen hergebruiken. Dit moet wel beperkt blijven tot de marginale kosten: de kosten die de gemeente moet maken voor een extra verstrekking, voor de vermenigvuldiging en verspreiding van een document of informatiedrager (dvd, usb, papier (kopie)).

Culturele instellingen mogen een hoger tarief dan de marginale kosten rekenen aan derden. Voor wat betreft archieven, heeft de wetgever bepaald dat archieven geen hoger tarief dan de marginale kosten mogen rekenen. Dat staat in de Archiefwet 1995, die voor wat betreft archieven ziet op het hergebruik van informatie.

Meer informatie:

Hergebruik overheidsinformatie, Europa decentraal
Mag ons stadsarchief een vergoeding vragen voor het digitaliseren van informatie voor hergebruik?,Praktijkvraag Europa decentraal
Toegang tot overheidsinformatie, Europese Commissie
Handleiding hergebruik overheidsinformatie (versie 2), ministerie van BZK
Juridisch kader openbaarheid, Nationaal Archief
Openoverheid.nl

Meer weten over dit onderwerp?

Werkt u voor een decentrale overheid of het Rijk en hebt u een vraag over dit onderwerp? Neem dan contact op met de helpdesk van Europa decentraal:

STEL UW VRAAG