Europese rechtspraak

Publicatie: 12 februari 2013

Door:


Europese Commissie, 16 juni 2004. Akzo Nobel

Steunmaatregel N-304/2003. Akzo Nobel is producent van o.a. chloor, vervoerde chloor regelmatig per spoor. Na klachten over de veiligheid hiervan is besloten de productie te verplaatsen, waardoor er alleen in zeldzame gevallen nog chloor per spoor vervoerd mag worden.

Schadevergoeding

De Europese Commissie bepaalde dat een schadevergoeding geen selectief voordeel voor Akzo met zich meebrengt. De vergoeding dient ter compensatie van de schade ten gevolge van een overheidsingrijpen. De schadevergoeding moet het directe resultaat zij van dit overheidsingrijpen en wordt bepaald op grond van een schadevergoedingsregeling gebaseerd op het eigendomsrecht.

Staatssteun vermijden
De onteigeningswet biedt voldoende wettelijke grondslag om staatssteun te vermijden. Wel verplicht de Commissie de autoriteiten wettelijk om te proberen een oplossing te vinden met Akzo, voordat tot onteigening kan worden overgegaan.

Onteigening

In het kader van onteigeningen, wordt er vaak in der minne geschikt (bemiddeld), zodat een onteigeningsprocedure bij de rechter wordt voorkomen. De onteigeningswet bepaalt dit. Nadelig bij deze schikking, is dat aan de schadeloosstelling geen overheidsbesluit ten grondslag ligt. Daardoor is de afwezigheid van staatssteun minder goed verdedigbaar, omdat dit voor de Commissie noodzakelijk is bij het toekennen van de schadeloosstelling.

Europese Commissie, 20 december 2006. Bedrijfsverplaatsing Steenbergen

Besluit N-575/2006. Autodemontagebedrijf Steenbergen veroorzaakte in een woonwijk in Steenbergen geluid- en stankoverlast. Het bedrijf had sinds 1983 een milieuvergunning en overtrad geen nationale regelgeving. Ook waren er geen regels die een maximum stelden aan het geluid.

Geen rechtsgrondslag

De provincie Gelderland en de gemeente Zevenaar (waaronder Steenbergen valt) hadden geen rechtsgrondslag om een einde te maken aan de situatie zonder een schadevergoeding uit te keren. Ook al zou het bestemmingsplan aangepast worden, waren er geen juridische middelen om de vergunning in te trekken.

Schadevergoeding

De enige mogelijkheid was om Steenbergen verzoeken te vertrekken en een schadevergoeding aan te bieden. Hiermee stemde Steenbergen in. De schadevergoeding viel onder de Circulaire schadevergoedingen Wet milieubeheer, van het ministerie van VROM.

Onafhankelijke taxateur

Het schadebedrag werd door een onafhankelijke taxateur vastgesteld, op grond van systematiek bij onteigeningen. Hierbij werden de omvang en de rechten van de huidige locatie, vergeleken met de nieuwe locatie en werden de voordelen van verplaatsing daar vanaf getrokken.

Geen staatssteun

80% van de in aanmerking genomen kosten werd uiteindelijk vergoed. De Commissie oordeelde dat deze schadevergoeding geen staatssteun was in de zin van art. 107 lid 1 VWEU. De vergoeding aan Steenbergen was in overeenstemming met het nationaal recht.

Volgens de Commissie waren de provincie en gemeente in deze zaak verplicht een van te voren vastgestelde compensatie te betalen aan de onderneming. Ook moest de compensatie toepasbaar zijn voor alle ondernemingen in alle sectoren in Nederland.