Volgens een landenrapport van 26 februari van de Europese Commissie wordt Groningen gezien als het belangrijkste doelgebied voor investeringen van het Just Transition Fund in Nederland. De Commissie verwacht dat Groningen het zwaarst getroffen wordt door de klimaat- en energietransitie.
Groningen zwaarst getroffen
De Europese Commissie is van mening dat de provincie Groningen het grootste deel van het Just Transition Fund (JTF) in Nederland moet krijgen. Dit wordt voorgesteld in een bijlage (D) bij het landenrapport voor het Europees Semester. Door de stop op de winning van aardgas en de uitdagingen op het gebied van emissiereductie wordt Groningen waarschijnlijk het meest getroffen door de klimaat- en energietransitie. De transitie kan in Groningen eveneens leiden tot een verlies van 20.000 banen. In het landverslag wordt specifiek het gebied Delfzijl/Eemshaven genoemd vanwege de grote koolstof-intensieve sector.
Nederlandse regio’s
Andere belangrijke gebieden van emissie-intensieve industrieën in Nederland die worden genoemd in het landenrapport zijn het Noordzeekanaalgebied, Rotterdam en West-Noord-Brabant, Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Limburg. Deze gebieden staan voor belangrijke uitdagingen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen gezien de Nederlandse doelstellingen voor emissiereductie voor 2030 en 2050. Samenwerkingen tussen sectoren en bedrijven in deze regio’s bieden volgens de Commissie goede perspectieven voor innovaties om de CO2-uitstoot te verminderen en voor de ontwikkeling van alternatieve duurzame economische activiteiten. Transitie-effecten zullen de arbeidsmarkt beïnvloeden en veranderen, waardoor er behoefte is aan om- en bijscholing.
De kansen voor investeringen
Het JTF moet mogelijkheden gaan bieden voor investeringen op het gebied van onderzoek & innovatie en het bevorderen van geavanceerde technologieën; inzet van technologie en infrastructuur voor betaalbare schone energie; en omscholing en bijscholing van werknemers.
Just Transition Fund
Het JTF maakt onderdeel uit van het Just Transition Mechanism binnen de Europese Green Deal van Eurocommissaris Frans Timmermans. Het mechanisme biedt steun aan regio’s die economisch relatief sterk afhankelijk zijn van inkomsten en werkgelegenheid van fossiele brandstoffen. Het JTF moet op voorstel van de Europese Commissie 7,5 miljard euro aan nieuwe financiële middelen ontvangen. Nederland heeft dan recht op 220 miljoen euro uit het JTF, om uiteindelijk via het mechanisme 3,2 miljard euro te mobiliseren.
De Europese Raad en het Europees Parlement moeten zich nog uitspreken over het JTF en het Just Transition Mechanism en al dan niet instemmen met het budgetvoorstel.
Bron
Country Report The Netherlands 2020, Europese Commissie