De Europese Commissie heeft op 11 september 2025 met de publicatie van het conceptvoorstel tot wijziging van de Groepsvrijstellingsverordening voor technologieoverdracht (Technology Transfer Block Exemption Regulation, hierna TTBER) en van de bijbehorende richtsnoeren voor technologieoverdrachtsovereenkomsten opnieuw een openbare raadpleging geopend op de website voor haar mededingingsbeleid. Het doel van de herziening is het mededingingskader moderniseren en aanpassen aan een economie waarin data, kennis en technologie steeds vaker grensoverschrijdend worden gedeeld.
Technologieoverdracht kan een motor zijn voor innovatie. Dit gaat bijvoorbeeld over het aankopen van octrooilicenties, rechten op tekeningen en modellen, of auteursrecht op software. Wanneer ondernemingen technologie uitwisselen, kunnen zij ontwikkeling, onderzoek en concurrentiekracht versterken. Tegelijkertijd kan samenwerking tussen technologiehouders en -gebruikers risico’s opleveren voor de mededinging. De TTBER biedt vrijstelling van het kartelverbod van artikel 101, eerste lid, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU).
Kern van de Raadpleging over TTBER
De huidige TTBER dateert uit 2014. De Commissie concludeerde in haar evaluatie van november 2024 dat de TTBER en de bijbehorende richtsnoeren hun doel dienen en dat de rechtszekerheid voor bedrijven werd versterkt. De Commissie stelde tegelijkertijd dat op onderdelen enkele belemmeringen zijn ontstaan door technologische ontwikkelingen en marktveranderingen, waardoor gerichte aanpassingen wenselijk zijn.
De Commissie stelt daarom de volgende hoofdwijzigingen voor:
- Marktaandeeldrempels – verduidelijking: de berekeningsmethode voor marktaandelen in product- en technologiemarkten wordt aangescherpt. Hierdoor kunnen ondernemingen nauwkeuriger bepalen of hun overeenkomsten binnen de vrijstelling vallen.
- Marktaandeeldrempels – respijtperiode: de periode waarin een overeenkomst haar vrijstelling behoudt nadat het marktaandeel dat de partijen met de overeenkomst bestrijken boven de drempel uitkomt. Deze wordt verlengd van twee naar drie jaar.
- Richtsnoeren over Technologiepools: De voorwaarden binnen het zogeheten soft safe harbour-kader (beleidsmatige zone waarin samenwerking doorgaans als toelaatbaar geldt) worden aangescherpt om onder andere transparantie te bevorderen.
- Groepen voor gezamenlijke licentieonderhandelingen (Licensing Negotiation Groups, LNG’s): nieuwe richtsnoeren die onderscheid maken tussen toelaatbare gezamenlijke onderhandelingen en verboden coördinatie.
- Datalicenties: het toepassingsgebied wordt uitgebreid tot databanken die beschermd zijn door auteursrecht of door het sui generis databankenrecht. Dit recht biedt bescherming aan de producent van een databank die substantieel heeft geïnvesteerd in de opbouw en ordening ervan.
Daarnaast worden begrippen verduidelijkt, verwijzingen naar recente rechtspraak geactualiseerd en de samenhang tussen TTBER en richtsnoeren versterkt.
Relevantie en oproep tot reactie
Voor decentrale overheden is deze herziening vooral relevant wanneer zij als ondernemer handel drijven met andere ondernemingen, of wanneer overheidsondernemingen deelnemen aan gezamenlijke aanbestedingen. De herziene regels geven meer duidelijkheid over de grenzen van toelaatbare samenwerking en helpen zo om risico’s op overtreding van het mededingingsrecht te beperken.
Reacties kunnen tot 23 oktober 2025 rechtstreeks worden gestuurd naar de Europese Commissie via de in de raadpleging vermelde e-mailadressen van de Commissie.
Bron
Herziening EU-mededingingsregels met betrekking tot overeenkomsten voor technologieoverdracht – Europese Commissie (eerder in het proces liep via Have Your Say een openbare raadpleging over het opstellen van dit voorstel)
Meer informatie
- Raadplegingspagina – Europese Commissie
- Mededinging – Kenniscentrum Europa Decentraal
- Vrijstellingen mededinging – Kenniscentrum Europa Decentraal
