Onderzoek en innovatie

Decentrale overheden kunnen op verschillende manieren bijdragen duurzame economische groei, waarvan de drijvende kracht onderzoek en innovatie is. Het regionaal beleid en de thematische fondsen van de EU maken om die reden middelen beschikbaar om een omgeving te creëren waarin onderzoek en innovatie kunnen floreren.

decentrale overheden en onderzoek en innovatie

Decentrale overheden kunnen een bijdrage leveren aan onderzoek en innovatie. Denk bijvoorbeeld aan het verstrekken van garanties, leningen of subsidies voor onderzoek en innovatie of het stimuleren van innovatie via aanbestedingsprocedures. Decentrale overheden moeten altijd rekening houden met de Europese regels over aanbesteden en staatssteun. Ook wanneer dergelijke maatregelen door Europese fondsen worden gefinancierd.

EU2020-strategie

De langetermijnstrategie van de EU is Europa 2020. Hierin staan een vijftal doelstellingen die in 2020 moeten zijn behaald door de lidstaten. Internationale en nationale maatregelen moeten bijdragen aan de verwezenlijking hiervan. Ter ondersteuning heeft de Europese Commissie een zevental vlaggenschipinitiatieven ontworpen die als katalysator tussen doelstellingen en maatregelen fungeren. Ten aanzien onderzoek, ontwikkeling en innovatie is in het bijzonder het vlaggenschipinitiatief Innovatie Unie van belang. Het initiatief beoogt globaal het volgende te bereiken:

• werkgelegenheid creëren voor iedereen, zeker voor jongeren;
• de economie weer op het juiste spoor zetten;
• de concurrentiepositie van bedrijven versterken op de wereldmarkt;
• een oplossing aanreiken voor de uitdagingen van de vergrijzing;
• basisproducten als voeding en brandstof waarborgen;
• de opwarming van de aarde tegengaan;
• slim en milieuvriendelijk transport verbeteren.

Regionaal beleid

Het regionaal beleid borduurt verder op de EU2020-strategie. Aangezien onderzoek en innovatie een groot aandeel hebben in de economische groei van de lidstaten is het één van de prioriteiten van het cohesiebeleid. Daarom ondersteunt de nieuwe periode de partijen die rechtstreeks betrokken zijn met innovatieve oplossingen en de valorisatie. De ondersteuning kan geschieden op basis van adviserende en ondersteunende diensten, directe investeringen en andere financieringsinstrumenten. De financiering van maatregelen in het kader van het cohesiebeleid gebeurt aan de hand van de Europese Structuur- en Investeringsfondsen (ESI-fondsen) die in de regio’s door managementautoriteiten worden beheerd.

Europese Structuur- en Investeringsfondsen

De ESIF ondersteunen de regio’s in de uitvoering van het cohesiebeleid. In de komende periode worden de subsidieprogramma’s grotendeels ingezet op het ondersteunen van innovatiepartijen die rechtstreeks betrokken zijn met innovatieve oplossingen en valorisatie. Decentrale overheden komen onder voorwaarden in aanmerking voor cofinanciering uit deze fondsen. Voornamelijk – maar niet uitsluitend – is het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) interessant. Hierin is namelijk het budget grotendeels bestemd voor investeringen ten behoeve van onderzoek en innovatie. Voor een compleet overzicht van mogelijkheden kunt u de operationele programma’s in uw regio raadplegen. link

Slimme specialisatiestrategieën

De Europese regio’s hebben in aanloop naar de nieuwe periode strategieën voor slimme specialisatiemoeten opstellen. Het is een voorwaarde om in aanmerking te komen voor financiering uit EFRO. In de documenten staan de innovatiemogelijkheden, kwaliteiten en sterke punten van de regio geïnventariseerd. Het doel hiervan is om voort te bouwen op de prioritaire gebieden waarin de regio al een concurrentievoordeel heeft. Dit betekent veelal dat enkel voor de prioritaire thema’s financieringsmogelijkheden zijn. De slimme specialisatiestrategieën kunt u terugvinden op de webpagina’s van de managementautoriteiten.

Thematische fondsen

Naast de Europese Structuur- en Investeringsfondsen – onderdeel van het regionaal beleid – bestaan er ook thematische fondsen. Kenmerkend voor thematische fondsen is dat deze door de Europese Commissie zelf worden beheerd. Raadpleeg de betreffende programma’s om kennis te nemen van de mogelijkheden.

Relatie met project ‘Europaproof besteden van Europese middelen’

De middelen uit de Europese fondsen moeten -net als de overheidsmiddelen- worden onderworpen aan de Europese regels over aanbesteden en staatssteun. Voor decentrale overheden bestaan verscheidene mogelijkheden om innovatie te steunen. Raadpleeg onze webpagina’s over staatssteun en aanbesteden ten aanzien van onderzoek en innovatie om hiervan kennis te nemen. Meer informatie over het toepassen van staatssteun- en aanbestedingsregels in Europese subsidies vindt u op onze webpagina Europese subsidies Europaproof.

Subsidiewijzer

De VNG heeft informatie beschikbaar over de Europese fondsen en deze gebundeld in een subsidiewijzer. Hierin staan de mogelijkheden voor decentrale overheden overzichtelijk weergegeven.

MEER WETEN OVER DIT ONDERWERP?

Werkt u voor een decentrale overheid of het Rijk en hebt u een vraag over dit onderwerp? Neem dan contact op met de helpdesk van Europa decentraal:

STEL UW VRAAG