Het kabinet heeft op 17 maart een noodpakket van verschillende economische maatregelen gepresenteerd met betrekking tot de gevolgen van het coronavirus. Voor decentrale overheden die voornemens zijn eigen steunregelingen op te stellen is het goed om van deze maatregelen kennis te nemen, om overlap en cumulatie tussen verschillende nationale regelingen te voorkomen. Een actueel overzicht van de financiële regelingen van het Rijk is te vinden op deze webpagina.
Ondersteuning zelfstandig ondernemers
Door een beroep op de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) kunnen ondernemers ondersteuning aanvragen in de vorm van een aanvullende uitkering voor levensonderhoud en/of een lening voor bedrijfskapitaal. De regeling is gebaseerd op het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz), maar kent verschillende versoepelde voorwaarden ten opzichte van de Bbz. Wel moet het verlies van inkomen daadwerkelijk een gevolg van de coronacrisis zijn. Als later blijkt dat de ondernemer toch geen recht had op de regeling, kan de gemeente de bijstand terugvorderen en mogelijk een boete opleggen.
Uitvoering door gemeenten
De Tozo wordt uitgevoerd door gemeenten. Om gemeenten te ondersteunen bij de uitvoering van de Tozo staat er op de website van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten een toolkit Tozo. De toolkit bevat een modelaanvraagformulier, een instructiehandreiking en een FAQ.
De lening voor bedrijfskrediet zal worden verstrekt als de-minimissteun. Omdat er sprake is van een niet-marktconforme rente bij deze lening, is er namelijk in principe sprake van staatssteun. Om de Tozo lening ‘staatssteunproof’ te verstrekken, is er voor gekozen om deze lening onder de de-minimisverordening te verstrekken. Wanneer er echter in de afgelopen drie belastingjaren meer dan €200.000 de-minimissteun is ontvangen, kan er geen beroep meer worden gedaan op de Tozo lening voor bedrijfskapitaal of andere financieringsregelingen die op de-minimis gebaseerd zijn. Zoals bijvoorbeeld de TOGS of de regeling subsidie vaste lasten MKB COVID-19. Dat betekent dat de gemeente en de ontvangende onderneming moeten controleren of de onderneming met het ontvangen van de Tozo-steun de maximaal toegestane steun niet overschrijdt. Ook moeten gemeenten erop letten dat zij de informatie over de steunverlening tien jaar moeten bewaren.
Veelgestelde vragen over Tozo, Rijksoverheid
Ondersteuning digitale afhandeling Tozo, VNG
Loonkosten
De tijdelijke Noodmaatregel voor behoud van Werkgelegenheid (NOW) is bedoeld voor werkgevers die als gevolg van het coronavirus kampen met een substantieel omzetverlies (ten minste 20%). Zij kunnen bij het UWV een aanvraag indienen voor een tegemoetkoming van maximaal 90% van de loonkosten, en hiervoor een voorschot ontvangen. Hiermee kunnen zij werknemers met een vast en met een flexibel contract doorbetalen. Er gelden twee voorwaarden:
Veelgestelde vragen over de NOW, Rijksoverheid
Aanvraag indienen NOW, UWV
Vaste lasten MKB
Met de verlenging van het noodpakket banen en economie (20 mei) kunnen MKB-ondernemers, naast de tegemoetkoming voor loonkosten, ook een tegemoetkoming voor hun materiële vaste lasten aanvragen. Zij krijgen op basis van de omvang van het bedrijf, de hoogte van de vaste kosten en de mate van omzetderving (minimaal 30 procent) een tegemoetkoming voor hun vaste lasten tot een maximum van 20.000 euro voor de komende drie maanden.
Deze regeling is bedoeld voor ondernemingen actief in de sectoren genoemd in de TOGS- regeling.
Ondersteuning specifieke sectoren
Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren Covid-19 (TOGS) was bedoeld voor ondernemingen in een aantal sectoren die direct gevolgen ondervinden van de maatregelen van het kabinet. Bijvoorbeeld in de horeca, evenementensector, reisbranche en bij contactberoepen. De tegemoetkoming was voor die ondernemers waarvan de hoofdactiviteit overeenkomt met een van de vastgestelde SBI-codes. Sinds 15 april waren er meerdere ondernemingen toegevoegd aan de TOGS- regeling. Denk hierbij aan contactberoepen zoals tattooshops en ook kleinere MKB-winkeliers in de food sector, dienstverlening zoals taxi’s, praktijken van onder andere tandartsen en fysiotherapeuten.
De steun was bedoeld voor ondernemingen die in de periode van 16 maart tot 15 juni een bepaald omzetverlies ondervinden. Deze ondernemers konden een eenmalige tegemoetkoming van € 4.000 aanvragen om hun vaste lasten te kunnen betalen. De regeling stond open van 27 maart tot 26 juni 2020. Het is dus niet meer mogelijk om de TOGS aan te vragen.
Veelgestelde vragen over de TOGS, Rijksoverheid
Aanvraag indienen TOGS, RVO
Specifieke kredietmogelijkheden voor startups en scale-ups
Sinds 15 april hebben ook startups, scale-ups en andere innovatieve bedrijven die getroffen worden door de coronacrisis de mogelijkheid om een overbruggingskrediet aan te vragen, de Corona-OverbruggingsLening (COL -faciliteit). Deze bedrijven hebben doorgaans geen bankrelatie. Daarom zullen op verzoek van het kabinet de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) deze kredieten gaan verstrekken. Het kabinet stelt hiervoor in eerste instantie 100 miljoen euro ter beschikking. De verwachting is dat deze regeling in de vierde week van april toegankelijk zal zijn.
Aanvullende maatregelen op het noodpakket voor de landbouwsector
- Sierteelt en specifieke onderdelen voedingstuinbouw
Voor de sierteelt en specifieke onderdelen voedingstuinbouw was er een omzetschaderegeling ter hoogte van 600 miljoen euro. De regeling was er voor bedrijven in deze sectoren die te maken hebben met een forse omzetdaling. Uitgangspunt is dat de eerste 30 procent van de omzetderving voor ondernemers is en de overheid de resterende 70 procent van de schade voor een aanzienlijk deel compenseert. Deze regeling is inmiddels gesloten. - Fritesaardappelen
Fritesaardappeltelers kregen een compensatie voor de hoeveelheid fritesaardappelen die zij nog in opslag hebben. De vergoeding geldt voor aardappelen die dit seizoen niet meer verwerkt kunnen worden tot frites en bedraagt 40 procent van de gemiddelde marktwaarde van de periode september 2019 t/m februari 2020. In totaal is hier 50 miljoen euro voor beschikbaar. Deze regeling is inmiddels gesloten.
Financiering openbaar vervoer
Het openbaar vervoer is een vitale sector die gedurende de corona crisis, met weinig inkomsten is blijven functioneren. Het rijk heeft 1,5 miljard beschikbaar gesteld om het openbaar vervoer te financieren. Deze loopt via een beschikbaarheidsvergoeding bedoeld voor al het openbaar vervoer onder een concessie (gebiedsconcessies, lijnconcessies en lijnovereenkomsten). De vergoeding loopt vanaf 01 maart tot eind 2020.
Daarbij is afgesproken dat de decentrale overheden en het ministerie van OCW de bijdragen vanuit de huidige concessieafspraken en OV-studentenkaart doorbetalen.
Ook hier gelden de voorwaarden dat er geen dividend mag worden uitgekeerd en er geen bonussen of ontslagvergoedingen aan bestuurders mag worden verstrekt.
Borgstelling kredieten en garanties
- Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat staat via de Borgstelling MKB-kredieten (BMKB) garant voor de kredieten aan ondernemers, zodat zij makkelijker geld kunnen lenen. Ondernemers kunnen hiervoor terecht bij kredietverstrekkers, zoals banken. De borgstelling voor het midden- en kleinbedrijf wordt verruimd om zo de liquiditeitsproblemen die ondernemingen kunnen ondervinden op te lossen. Zo wordt de omvang van het borgstellingskrediet in de BMKB verhoogd van 50% naar 75%. De borg van de overheid bedraagt 90% van dit borgstellingskrediet. Daarnaast wordt de regeling ook toepasbaar op overbruggingskredieten en rekening-courantkredieten met een looptijd tot twee jaar. Sinds 15 april is de premie voor de BMKB verlaagd van 3.9% naar 2%. Door deze verlaging wordt financiering toegankelijker voor ondernemers. Daarnaast wordt het garantiebudget van de BMKB verhoogd van de beschikbare 765 miljoen euro naar 1,5 miljard euro. Ook is het mogelijk dat non-bancaire financiers zich kunnen accrediteren om hun bestaande klanten te financieren onder de coronamodule van de BMKB.
- De Borgstelling MKB-Landbouwkredieten (BL) is beschikbaar voor land- en tuinbouwbedrijven. De overheid verleent tijdelijk een gunstigere borgstelling voor werkkapitaal, waarmee banken enkele tientallen miljoenen werkkapitaal kunnen verstrekken.
- Met de Garantie Ondernemersfinanciering (GO-regeling) kan de overheid voor het MKB 90% en voor middelgrote ondernemingen 80% garantie geven op bankleningen en bankgaranties. Met als voorwaarde dat ze worden getroffen door Covid-19. Het garantiebudget van de GO is verhoogd van € 1,5 miljard naar € 10 miljard. (Voorheen verhoogd van € 400 miljoen tot € 1,5 miljard.) Er kunnen leningen en garanties verstrekt worden vanaf € 1,5 miljoen tot maximaal € 50 miljoen per onderneming.
- De regeling Klein krediet Corona (KKC) is gericht op micro-, klein- en middenbedrijven die vaak een kleinere lening nodig hebben, wat moeilijker te verkrijgen is bij banken. Ondernemingen met een minimale omzet van € 50.000 kunnen een lening aanvragen van minimaal €10.000 en maximaal € 50.000. De looptijd is maximaal 5 jaar met een rentepercentage van maximaal 4%. De staat zal voor 95% garant staan voor de lening en de onderneming betaald een eenmalige vergoeding van 2% aan de staat. Bedrijven kunnen in elk geval bij de Rabobank, ABN AMRO, ING, de Volksbank en Triodos terecht om een lening op basis van deze regeling aan te vragen. De regeling is goedgekeurd door de Europese Commissie.
Veelgestelde vragen over BMKB, Rijksoverheid
Veelgestelde vragen over BL, Rijksoverheid
Veelgestelde vragen over GO, Rijksoverheid
Belastingen
Bedrijven die in financiële problemen verkeren als gevolg van de coronacrisis krijgen de mogelijkheid om bijzonder uitstel van belastingbetaling aan te vragen. Dit heeft betrekking op alle aanslagen inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, omzetbelasting (btw), loonheffingen, kansspelbelasting, assurantiebelasting, verhuurdersheffing, milieubelastingen (energiebelasting/opslag duurzame energie, kolenbelasting, afvalstoffenbelasting, belasting op leidingwater), accijns (minerale oliën, alcohol en tabak), verbruiksbelasting alcoholvrije dranken en de belastingen Caribisch Nederland.
Voor alle genoemde belastingen geldt dit versoepelde uitstelbeleid tot 19 juni 2020. Met de verlening van het noodpakket geldt dit uitstelbeleid tot 1 september 2020.Als het verzoek tot uitstel wordt toegekend, zal de invordering door de Belastingdienst worden stopgezet. Eventuele verzuimboetes voor het niet of niet op tijd betalen van belasting worden teruggedraaid. Bedrijven die voor langer dan drie maanden uitstel van betaling willen aanvragen moeten verklaren dat ze geen dividenden en bonussen uitkeren, of eigen aandelen inkopen.
Als bedrijven verwachten dat ze een lager inkomen zullen hebben door het coronavirus kunnen ze om een lagere voorlopige aanslag vragen bij de Belastingdienst.
Gemeenten overwegen ook om het innen van toeristenbelasting stop te zetten. Het Rijk is in overleg met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten hoe deze maatregel door gemeenten kan worden ingevuld.
Veelgestelde vragen over belastingmaatregelen, Rijksoverheid
Bronnen
Maatregelen economische maatregelen: Kamerbrief 12 maart 2020
Maatregelen noodpakket banen en economie: Kamerbrief 17 maart 2020
Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor behoud van werkgelegenheid: Kamerbrief 31 maart 2020
TOGS en aanvullende maatregelen financiering bedrijven: Kamerbrief 07 april 2020
Aanvullende maatregelen op het noodpakket: Kamerbrief 15 april 2020
Noodpakket 2.0: Kamerbrief 20 mei 2020
Financiering OV: Nieuwsbericht
