Vrijheid van vestiging

Bij vestiging gaat het om de beroepsuitoefening door zelfstandigen, bedrijven en rechtspersonen. Iemand die zich zelfstandig als arts in een andere lidstaat wil vestigen valt onder het vrij verkeer van vestiging, een arts in loondienst onder het vrij verkeer van werknemers.

Decentrale overheden

Decentrale overheden hebben met de vrijheid van vestiging te maken wanneer een zelfstandige of een bedrijf uit een andere lidstaat zich wil vestigen in de gemeente.

Verbod beperking vrijheid van vestiging

Art. 49 VWEU is van toepassing op zelfstandigen en ondernemingen die zich in een andere lidstaat willen vestigen en verbiedt beperkingen op de vrijheid van vestiging voor onderdanen van een lidstaat op het grondgebied van een andere lidstaat. Deze bepaling is van belang wanneer de Dienstenrichtlijn niet van toepassing is.

Verdragsregels

De Verdragsregels van de vrijheid van vestiging zijn voor decentrale overheden van belang als zij:

– Te maken hebben met vestiging die geen betrekking heeft op dienstverlening maar op goederen;
– Er sprake is van dienstverlening die in de Dienstenrichtlijn is uitgezonderd.

Niet-discriminerende maatregelen verboden

Het Hof van Justitie EU heeft in haar rechtspraak bepaald dat onder het verbod van art. 49 VWEU niet alleen discriminerende maatregelen vallen, maar ook maatregelen die formeel geen onderscheid naar nationaliteit maken maar hetzelfde effect hebben.

Uitzonderingen op het verbod

Art. 51 en 52 VWEU bevatten de verdragsuitzonderingen voor beperkingen op de vrijheid van vestiging. De belangen die in deze bepalingen worden genoemd zijn:

– Openbare orde;
– Openbare veiligheid;
– Volksgezondheid;
– Betrekkingen in overheidsdienst of werkzaamheden ter uitoefening van het openbaar gezag.

Rule of reason

Buiten deze genoemde verdragsuitzonderingen kunnen er nationale regels zijn die op grond van ‘dwingende redenen van algemeen belang’ voor kunnen gaan op de bepalingen van vrij verkeer. Deze moeten volgens het arrest Cassis de Dijon redelijk zijn. Daarom staat deze rechtspraak bekend als de rule of reason.

Meer weten over dit onderwerp?

Werkt u voor een decentrale overheid of het Rijk en hebt u een vraag over dit onderwerp? Neem dan contact op met de helpdesk van Europa decentraal:

STEL UW VRAAG