Europees recht en beleid

Laatste update: 18 juli 2023

Contact:


Organisatie van de Europese Unie

De Europese Unie heeft een vrij unieke organisatie en om de werking van de EU goed te begrijpen is het nuttig om basale kennis te hebben van de instellingen waar de Unie uit bestaat, waaronder het Parlement, de Raad, de Commissie en het Hof van Justitie. Verder vindt u op deze pagina’s informatie over onderwerpen als de bronnen en vaststelling van Europees recht en beleid, financiële aspecten van de Europese Unie en de Brexit.

Decentrale overheden en de Europese Unie

Ook gemeenten, provincies en waterschappen spelen een rol in de doorwerking en uitvoering van Europees recht en beleid. Zij moeten met deze regelgeving net zo omgaan als met nationale regels vanwege de rechtstreekse werking van Europees recht. Daarnaast is de voorrang van Europees recht van belang. Decentrale overheden voeren echter niet alleen Europees recht uit, maar kunnen zelf ook invloed uitoefenen naar Europa toe.

Betere regelgeving

De Commissie richt zich sinds enkele jaren op het verbeteren van Europese regelgeving. Met name streeft men na dat deze betere regelgeving doeltreffend, effectief en gemakkelijk na te leven is. Hiervoor wordt onder meer gebruik gemaakt van programma’s zoals REFIT en Fit for Future.

Grensoverschrijdende samenwerking

Als een gevolg van de open grenzen in Europa zijn er meerdere vormen van grensoverschrijdende samenwerking tussen Nederland en omliggende landen tot stand gekomen met het doel om grensoverschrijdende belemmeringen weg te nemen. Deze hebben onder meer te maken met de arbeidsmarkt, sociale zekerheid, zorg en de erkenning van diploma’s.

Landbouw

Onder de rechtsregels van de Europese Unie vallen veel regels met betrekking tot de landbouw. Deze richten zich er op het bevorderen van de landbouwproductie en de voedselzekerheid, onder meer door middel van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, maar stelt ook regels met het oog op verduurzaming, bijvoorbeeld met betrekking tot stikstof, pesticiden en meststof.

Migratie

Met name sinds de migratiecrisis van 2015 zijn door de Commissie veel regels geïntroduceerd op het gebied van migratie. Dit beleid richt zich op het verminderen van stimulansen voor illegale migratie, grensmanagement, een gemeenschappelijk asielbeleid en een vernieuwd beleid voor legale migratie.

Regionaal beleid en fondsen

Het regionaal beleid van de EU richt zich er op om de bestaande verschillen tussen regio’s van Europa te verkleinen en zo de economische, territoriale en sociale samenhang van de Europese regio’s te versterken. Fondsen zijn hiervoor een belangrijk middel. De Fondsenwijzer van Kenniscentrum Europa Decentraal geeft u meer informatie over Europese fondsen.

Oekraïne

Door de oorlog in Oekraïne zijn er bij decentrale overheden tal van vragen ontstaan, zoals over opvang van vluchtelingen, gascontracten en gevolgen voor energiebeleid. Kenniscentrum Europa Decentraal houdt een FAQ-list en een stappenplan bij.