Onze provincie vraagt zich af of er nieuwe Europese wetgevende of andere initiatieven te verwachten zijn over de berging van radioactief afval.
Antwoord
Er zijn geen nieuwe initiatieven van de EU over de berging van radioactief afval. In juli 2011 is de Richtlijn Radioactief afval (2011/70) van kracht geworden. Deze verplicht de lidstaten om een nationaal programma te maken voor het beheer van nucleair afval en verbruikte splijtstoffen. In het Nederlandse plan worden geen locaties aangewezen voor de berging van nucleair afval. Het bevat wel een stappenplan om uiteindelijk tot een aanwijzing van deze locaties te komen.
Richtlijn radioactief afval
De EU voert beleid op het gebied van kernenergie en kernafval. De meest recente Europese wetgeving over de berging van nucleair afval is de Richtlijn Radioactief afval. EU- lidstaten dienen elke drie jaar te rapporteren over de voortgang van de uitvoering van de afvalrichtlijn. De eerste Nederlandse rapportage is in mei 2016 uitgevoerd. De richtlijn bevat daarnaast een verplichting voor lidstaten om een nationaal programma vast te stellen over het beheer van radioactief afval. Dit programma moet elke tien jaar geactualiseerd worden.
Nationaal programma
Het nationaal programma moet onder andere bevatten:
- Doelen van het nationaal beleid;
- Tussendoelen en een duidelijke planning;
- Een registratie van al het huidige en verwachte radioactief afval;
- Plannen voor het beheer van radioactief afval.
Het Nederlandse nationale programma is op 24 juni 2016 aan het Parlement en de Europese Commissie aangeboden.
Berginglocaties radioactief afval
Nederlands radioactief afval wordt voor ten minste 100 jaar opgeslagen bij de Centrale Organisatie voor Radioactief Afval (COVRA) in Vlissingen. Daarna is het de bedoeling om het kernafval in een berging in de diepe ondergrond op te slaan. De definitieve besluitvorming hierover zal rond 2100 plaatsvinden, dan kunnen locaties aangewezen worden voor eindberging.
Opslag of berging, permanent of terugneembaar?
Voor een goed begrip van het beheer van nucleair afval is het belangrijk om te begrijpen wat er bedoeld wordt met opslag, berging en terugneembaarheid.
1. Opslag
Opslag is het onderbrengen van kernafval met de intentie om het later te verplaatsen. Nederlands kernafval wordt duurzaam bovengronds opgeslagen door COVRA.
2. (Eind)berging
Bij (eind)berging is de intentie om het kernafval permanent onder te brengen. Nederland heeft hier nog geen locaties voor. Eindberging kan overigens zo worden ingericht dat het technisch mogelijk is om het kernafval op een later moment weer te kunnen verplaatsen of te bewerken. Dit heet terugneembaarheid.
3. Terugneembaar
De EU schrijft niets voor over terugneembaarheid. De Nederlandse regering houdt deze optie open. De uiteindelijke berging van kernafval vindt zeer waarschijnlijk ondergronds plaats. Volgens de Commissie Opslag Radioactief Afval is voor veilige berging ondergrondse plaatsing van radioactief afval noodzakelijk.
Meer informatie:
Europese Commissie, over kernafval
Richtlijn Radioactief afval
Rijksoverheid, over kernafval
Rijksoverheid, beantwoording Kamervragen over de implementatie van Richtlijn Radioactief Afval