Deze verklaring dient als richtsnoer voor beleidsmakers bij de omgang met of de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Het doel van de verklaring is het borgen van de Europese waarden in de digitale transitie. Daarnaast heeft het een ondersteunende functie om de doelstellingen van het Digitaal Kompas te bereiken.
Digitale beginselen
In de verklaring worden digitale beginselen voorgesteld die ten dienste staan van alle Europeanen. De beginselen hebben betrekking tot deze zes thema’s:
- Mensen en hun rechten staan centraal in de digitale transformatie
- Ondersteuning van solidariteit en inclusie
- Zorgen voor keuzevrijheid online
- Deelname aan de digitale openbare ruimte bevorderen
- Het vergroten van de veiligheid, beveiliging en empowerment van individuen
- Het bevorderen van de duurzaamheid van de digitale toekomst
Het democratische toezicht op de digitale samenleving en economie moet daarbij worden versterkt. Beginselen van de rechtstaat, justitie en rechtshandhaving worden daarbij in acht genomen.
Decentrale relevantie
Digitalisering moet voor iedereen werken. De beginselen die in de verklaring zijn vastgelegd zijn van belang voor de gebruikers en de aanbieders van de digitale diensten zoals burgers, overheden, sociale partners en het maatschappelijk middenveld op alle niveaus. Dit is ook voor decentrale overheden in hun werk en dienstverlening steeds meer van belang.
Samenhang
De verklaring is geworteld in het Verdrag betreffende de Europese Unie, het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de EU. Verder vormt het een aanvulling op eerdere digitale initiatieven van de lidstaten, zoals de verklaring van Tallinn over e-overheid , de Verklaring van Berlijn over de digitale samenleving en op waarden gebaseerde digitale overheid , en de Verklaring van Lissabon – Digitale democratie met een doel. Daarnaast vorm de verklaring een aanvulling op de Europese pijler van sociale rechten.
Stand van zaken
De verklaring is op 15 december 2022 ondertekend door Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, de voorzitter van het Europees Parlement Roberta Metsola en de Tsjechische premier Petr Fiala voor het roulerende voorzitterschap van de Raad. Daarmee is de verklaring aangenomen.