Tijdens het VNG-congres op 18 juni 2025 hebben gemeenten een belangrijke stap gezet richting gezamenlijke regie op digitalisering. Met een brede meerderheid werd een resolutie aangenomen die oproept om de digitalisering van het lokaal bestuur veel meer collectief te organiseren.
Waarom samenwerken nodig is
De reden voor deze stap is dat veel gemeenten worstelen met krappe budgetten, een tekort aan IT-specialisten en steeds hogere eisen aan hun digitale systemen. Tegelijkertijd neemt de druk toe door grote maatschappelijke opgaven, zoals vergrijzing, de energietransitie en het bieden van toegankelijke zorg. Digitalisering is daarbij geen luxe, maar een randvoorwaarde om die uitdagingen aan te kunnen. Daar komt bij dat de digitale veiligheid steeds meer onder druk staat. Cyberdreigingen nemen toe en digitale systemen van gemeenten zijn kwetsbaar geworden. Door samen te werken kunnen gemeenten zich beter weren tegen digitale aanvallen en meer grip krijgen op hun systemen.
Eén digitale basis
De resolutie markeert een duidelijke koers: gemeenten willen een gezamenlijke digitale basis opbouwen. Niet iedere gemeente hoeft zelf meer het wiel uit te vinden. In plaats daarvan wordt ingezet op gedeelde standaarden, gezamenlijke infrastructuur en collectieve afspraken over bijvoorbeeld informatiebeveiliging en leveranciers. Zo kunnen gemeenten hun krachten bundelen, kosten besparen én de kwaliteit van digitale diensten verbeteren. De inhoudelijke keuzes blijven lokaal, maar de technische basis wordt gezamenlijk geregeld.
Stap voor stap naar gezamenlijke oplossingen
De VNG kiest voor een stapsgewijze aanpak. Voor elk onderdeel van de gemeentelijke digitalisering wordt bekeken of het zich leent voor gezamenlijke uitvoering. Per thema volgen dan voorstellen over bijvoorbeeld governance, financiering en uitvoering. Gemeenten die meedoen, verbinden zich eraan om binnen deze kaders te blijven en stoppen met eigenstandige projecten als er een collectieve oplossing komt. Dat vraagt om loslaten, maar levert uiteindelijk een sterker geheel op. Lokale verschillen blijven mogelijk, maar de onderliggende infrastructuur wordt robuuster en beter beheersbaar.
Aansluiting bij landelijke en Europese ontwikkelingen
Deze aanpak sluit goed aan bij landelijke en Europese ontwikkelingen. In Nederland wordt gewerkt aan een overheidsbrede digitaliseringsstrategie, waarin samenwerking en standaardisering centraal staan. Ook vanuit Europa groeit de druk op overheden om digitale diensten veilig, open en interoperabel te maken, bijvoorbeeld via wetgeving als de NIS2-richtlijn of de European Interoperability Act. De resolutie is hier te lezen.
Bron
Regie op de digitale samenleving VNG website
