De autoriteit Consument en Markt (hierna: ACM) is in hoger beroep gegaan tegen een uitspraak van de rechtbank Rotterdam over de toepassing van de Wet Markt en Overheid (hierna: Wet M&O). In deze uitspraak concludeerde de rechtbank dat bij de berekening van de integrale kosten voor verhuur van een sportcomplex door de gemeente Heumen de exploitatiebijdragen van deze gemeente aan de huurder buiten beschouwing kunnen worden gelaten bij het berekenen van de integrale kostprijs. Aangezien de ACM het niet eens is met deze uitspraak, wil zij graag dat de hoogste rechter zich buigt over deze zaak. Hoe zal de ACM de integrale kosten van economische activiteiten tot die tijd berekenen?
De Wet Markt en Overheid
De Wet M&O omvat vier gedragsregels voor (decentrale) overheden en overheidsbedrijven. Als (decentrale) overheden of overheidsbedrijven economische activiteiten verrichten, dan moeten zij zich in beginsel aan deze gedragsregels houden. Op basis van de Wet M&O dient een decentrale overheid ten eerste minimaal de integrale kosten door te berekenen. Daarnaast geldt er een bevoordelingsverbod voor overheidsbedrijven. Ook dient er gegevensscheiding en functiescheiding te worden gehandhaafd. De Wet M&O, die is terug te vinden in hoofdstuk 4b van de Mededingingswet (Mw), werd eerder dit jaar verlengd tot 1 juli 2023.
Uitspraak rechtbank
De ACM kwam tot de conclusie dat de gemeente Heumen in 2018 en 2019 niet in overeenstemming met de gedragsregels van de Wet M&O heeft gehandeld. De gemeente verhuurde een sportcomplex aan Laco Malden B.V. voor een prijs die volgens de ACM niet kostendekkend was en verstrekte daarnaast ook exploitatiebijdragen aan de huurder van het sportcomplex. De ACM is van mening dat het verstrekken van een exploitatiebijdrage door de gemeente leidt tot een verkapte korting op de huur. Daardoor rekent de gemeente niet de integrale kosten door aan de huurder, wat volgens een van de gedragsregels van de Wet M&O wel zou moeten gebeuren. In reactie daarop nam de gemeente een algemeen-belang-besluit voor het verhuren van het sportcomplex, wat ervoor zorgt dat zij zich niet hoeft te houden aan de gedragsregels van de Wet M&O.
Het beroep van de gemeente en de huurder tegen het besluit van de ACM werd niet-ontvankelijk verklaard, waardoor er geen inhoudelijke toetsing heeft plaatsgevonden. Daarnaast verzocht een belanghebbende bij de rechtbank Rotterdam om een voorlopige schorsing van het algemeen-belang-besluit. In de uitspraak inzake het verzoek van de belanghebbende concludeerde de rechtbank dat zij geen oordeel kon geven over de exploitatiebijdrage van de gemeente. Volgens de rechtbank is de Wet M&O slechts gericht op economische activiteiten van decentrale overheden, zoals de verhuur van een sportcomplex. Het verstrekken van een exploitatiebijdrage is geen economische activiteit en zou daarom buiten beschouwing moeten worden gelaten bij toetsing aan de Wet M&O volgens de rechtbank.
Hoger beroep
De ACM heeft besloten om in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak van de rechtbank, aangezien zij zich er niet in kan vinden dat een exploitatiebijdrage buiten beschouwing moet worden gelaten bij het berekenen van de integrale kosten in het kader van de Wet M&O. Zij wil daarom graag een principiële uitspraak van de hoogste rechter in dit soort zaken, het College van Beroep in het bedrijfsleven (CBb). In afwachting van de uitspraak van het CBb zal de ACM handelen in overeenstemming met de uitspraak van de rechtbank Rotterdam. Zij zal dus voorlopig exploitatiebijdragen buiten beschouwing laten bij het toezicht op de berekening van de integrale kosten. Decentrale overheden dienen dus enigszins voorzichtig te zijn bij het verstrekken van exploitatiebijdragen in soortgelijke situaties. De mogelijkheid bestaat immers dat het CBb alsnog oordeelt dat exploitatiebijdragen een verkapte vermindering van de integrale kostprijs vormen, waardoor de exploitatiebijdragen in de toekomst wellicht wel moeten worden doorberekend.
Bron
ACM wil oordeel van CBb over exploitatiebijdragen gemeenten, ACM
Uitspraak rechtbank overtreding Mededingingswet sportcomplex Heumen, ACM
ECLI:NL:RBROT:2021:721, Rechtbank Rotterdam 2 februari 2021 inzake verzoek voorlopige voorziening algemeen-belang-besluit
ECLI:NL:RBROT:2021:68, Rechtbank Rotterdam 5 januari 2021 inzake beroep gemeente Heumen en huurder Laco Malden B.V.
Meer informatie
Gedragsregels Wet Markt en Overheid, Kenniscentrum Europa Decentraal