Onze gemeente heeft een concessieovereenkomst gesloten met een vervoersonderneming voor het exploiteren van een opstapbus voor senioren om problemen met de mededinging te voorkomen. Kan deze concessieovereenkomst gelden als een DAEB-aanwijzingsbesluit?
Antwoord in het kort
Ja, volgens de Commissiegids DAEB gelden (concessie)overeenkomsten, ook voor een seniorenopstapbus, als een legitiem DAEB-aanwijzingsbesluit. Als aan de voorwaarden voor concessieverlening voldaan wordt, kunnen problemen met de mededinging uitgesloten worden.
Dienst van algemeen belang?
Diensten van algemeen belang onderscheiden zich van ‘gewone diensten’ door de aanwezigheid van publieke belangen met betrekking tot kwaliteit, toegankelijkheid en leveringszekerheid voor grote groepen burgers. Decentrale overheden hebben een beleidsruimte om door middel van een overheidsbesluit een DAEB aan te wijzen. Dit hoeft niet een bestuursrechtelijk besluit te zijn, maar kan ook een overeenkomst betreffen.
Onderbouwing onderscheid commerciële partijen
Het is belangrijk dat de gemeente goed onderbouwt dat de vervoersdienst zich onderscheid van diensten die commerciële partijen zelfstandig zouden oppakken. Een uitzondering op de mededinging kan voor de opstapbus voor senioren bijvoorbeeld gevonden worden in het toegankelijk houden van sociale – en zorgvoorzieningen voor deze groep burgers in het kader van sociale inclusie.
Noodzakelijke en proportionele uitzonderingen op mededingingsregels
Om een DAEB goed in praktijk te kunnen brengen, bieden de mededingingsregels ondernemingen enige bewegingsvrijheid. Daarom geldt een aantal uitzonderingen op de verboden uit het mededingingsrecht. Zo kan een DAEB soms alleen uitgevoerd worden door het opleggen van mededingingsbeperkende maatregelen, zoals een alleenrecht of een concessie.
Voorwaarden:
Onder de volgende voorwaarden mag een onderneming belast met een DAEB van de mededingingsregels afwijken:
– De beperking van de mededinging moet noodzakelijk en proportioneel zijn. De beperking van de mededinging mag niet zwaarder wegen dan de opgelegde dienst. Bekeken moet worden of de dienst zonder het opleggen van een DAEB niet uitgevoerd kan worden;
– De beperking mag niet verder gaan dan nodig om het doel te bereiken;
– De onderneming moet daadwerkelijk belast zijn met een DAEB;
– De taak moet duidelijk zijn omschreven en zijn opgelegd;
– Kruissubsidiëring tussen onrendabele activiteiten en rendabele activiteiten is slechts mogelijk als de diensten van de opstapbus en andere vervoersdiensten niet los van elkaar gezien kunnen worden (Zaak C-475/99, Ambulanz Glöckner).
Meer informatie:
DAEB en Mededinging, Kenniscentrum Europa decentraal
