In debatten en vergaderingen in de Tweede Kamer over nieuwe voorstellen van de Europese Commissie wordt vaak verwezen naar zogenaamde BNC-fiches. Wat zijn BNC-fiches en hoe komen deze tot stand?
Antwoord in het kort
BNC staat voor Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen. Een BNC-fiche geeft het standpunt van de Nederlandse regering ten aanzien van een nieuw Europees voorstel weer, waarmee de Nederlandse regering de onderhandelingen op Europees niveau ingaat.
Een BNC-fiche geeft een korte samenvatting van een voorstel van de Europese Commissie en inventariseert de mogelijke gevolgen voor de Nederlandse praktijk. Het wordt opgesteld door de interdepartementale werkgroep ter ‘Beoordeling van Nieuwe Commissievoorstellen’ (BNC).
Interdepartementale werkgroep ter Beoordeling van Nieuwe Commissievoorstellen
De Interdepartementale werkgroep ter Beoordeling van Nieuwe Commissievoorstellen (BNC) bespreekt alle nieuwe voorstellen voor beleid en wet- en regelgeving van de Europese Commissie. De BNC-werkgroep bestaat uit ambtenaren van de directie Internationale en/of EU-zaken van elk ministerie en wordt voorgezeten door het ministerie van Buitenlandse Zaken. Naast vertegenwoordigers van de ministeries zijn ook de koepelverenigingen van de decentrale overheden, de VNG, het IPO en de UvW, vertegenwoordigd in deze werkgroep.
De voornaamste taak van de interdepartementale werkgroep is het signaleren en het inschatten van de gevolgen van nieuwe voorstellen van de Europese Commissie. Wanneer de voorstellen voldoende relevant zijn, zal door de werkgroep een BNC-fiche worden geschreven.
Het BNC-fiche
Het schrijven van een BNC-fiche over nieuwe Commissievoorstellen dient vier doelen, namelijk:
- het vroegtijdig inschatten van de mogelijke consequenties;
- het bepalen van de mate van betrokkenheid en verantwoordelijkheden van de departementen en eventueel decentrale overheden;
- het opstellen van een aanzet voor een Nederlands oordeel en standpunt;
- het informeren van de Eerste en Tweede Kamer.
Een belangrijk onderdeel van het BNC-fiche is een samenvatting van het voorstel of voornemen en de mogelijke financiële, juridische en beleidsmatige consequenties hiervan voor Nederland, de EU en andere landen. Wanneer van toepassing worden in het fiche ook de mogelijke gevolgen voor decentrale overheden in kaart gebracht.
Naast deze beschrijvende samenvatting wordt in het BNC-fiche ook een Nederlandse beoordeling van het Commissievoorstel of voornemen opgenomen. Zo wordt in het fiche onder andere getoetst op de beginselen van subsidiariteit en evenredigheid (proportionaliteit). Dit betekent dat wordt gekeken of het nieuwe voornemen van de Commissie om op EU-niveau op te treden daadwerkelijk noodzakelijk is, en of de vorm en inhoud van het voorstel niet verder gaan dan nodig om de doelstellingen te bereiken.
Proces van vaststelling en vervolg
Voor het schrijven van een BNC-fiche wordt een eerstverantwoordelijk ministerie aangewezen dat als penvoerder zal optreden bij het opstellen van het fiche. Over het algemeen is het ministerie dat penvoerder is voor het fiche ook verantwoordelijk voor de toekomstige onderhandelingen over het Commissievoorstel in Brussel en voor de verdere implementatie na afronding van de Europese besluitvorming. Bij het opstellen van conceptfiche zal de penvoerder niet alleen het nieuwe Commissievoorstel samenvatten en de gevolgen inschatten, maar zal deze ook interdepartementaal afstemmen over het Nederlands standpunt.
Vaststelling in de ministerraad en publicatie
Wanneer het conceptfiche is opgesteld en besproken in de werkgroep BNC, zal het na vaststelling worden toegezonden aan de Coördinatie Commissie voor Europese Integratie- en Associatieproblemen (CoCo). De CoCo is verantwoordelijk voor het voorbereiden van besluitvorming in de ministerraad ten aanzien van EU-dossiers. Binnen de CoCo wordt het Nederlands standpunt ten aanzien van het nieuw Commissievoorstel of voornemen wederom interdepartementaal afgestemd.
Hierna zal in de minsterraad het fiche definitief worden vastgesteld. Daarna wordt het BNC-fiche in een beknopte versie verstuurd naar de Eerste en Tweede Kamer en de Nederlandse leden van het Europees Parlement. De meest recent vastgestelde BNC-fiches kunt u terugvinden op deze webpagina van Kenniscentrum Europa Decentraal. De vastgestelde fiches worden gepubliceerd via www.overheid.nl.
Belang BNC-fiches voor decentrale overheden
Het proces van vaststelling van BNC-fiches biedt decentrale overheden een mogelijkheid om via de koepelverenigingen, die deel uit maken van de werkgroep BNC, invloed uit te oefenen op het Nederlands standpunt ten aanzien van nieuwe voorstellen van de Europese Commissie.
Daarnaast bieden gepubliceerde BNC-fiches voor decentrale overheden een nuttig overzicht en inzicht in de mogelijke (decentrale) gevolgen van nieuwe Commissievoorstellen en de Nederlandse inzet in Brussel.
Meer informatie:
BNC – Handleiding Wetgeving en Europa, Kenniscentrum voor beleid en regelgeving
Praktijkvraag: Hoe steekt de procedure voor de totstandkoming van Europese wetgeving in elkaar?, Kenniscentrum Europa Decentraal