Europees recht en beleid

Laatste update: 7 maart 2024

Contact:


Wat doen de Raad van de Europese Unie en het Comité van de Regio’s? Wat is het verschil tussen een verordening en een richtlijn? Welke gevolgen heeft het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie voor de decentrale overheden? Op deze pagina’s vindt u informatie over de instellingen, procedures en begrippen van de Europese Unie.

Instellingen

De Europese Unie heeft een vrij unieke organisatie en om de werking van de Europese Unie goed te begrijpen is het nuttig om te weten uit welke de instellingen de Europese Unie bestaat, waaronder het Europees Parlement, de Europese Raad, de Europese Commissie en het Hof van Justitie.

Bronnen van Europees recht en beleid

Over het algemeen omvat het Europees recht primair en secundair recht. Daarnaast spelen ook jurisprudentie, algemene beginselen en soft law een belangrijke rol. Indeling in de ene dan wel andere categorie bepaalt de plaats die een rechtsbron in de juridische rangorde inneemt. Om deze reden is het voor decentrale overheden van belang goed om op de hoogte te zijn van de bronnen van Europees recht en beleid

Beginselen van de Europese Unie

Behalve wet- en regelgeving speelt binnen het Europees recht ook een aantal beginselen een belangrijke rol. De meeste beschreven beginselen zijn expliciet opgenomen in de Verdragen van de Europese Unie, maar voor enkele andere geldt dit niet. Decentrale overheden kunnen met een aantal van deze beginselen direct te maken krijgen. 

Financiële aspecten van de Europese Unie

Voor decentrale overheden zijn veel financiële aspecten van de Europese Unie van belang. Deze vloeien voort uit het VWEU maar ook uit de richtlijn betalingsachterstand, het schatkistbankieren, het Meerjarig Financieel Kader (MFK) en de Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet HOF).

Vaststelling Europees recht en beleid

Om te begrijpen hoe Europees recht en beleid tot stand komt, is het voor decentrale overheden van belang meer te weten over de besluitvormingsprocedure van Europees recht en beleid. Welke instellingen zijn betrokken bij de procedures? En wat is het verschil tussen de gewone en bijzondere wetgevingsprocedure?

Brexit

Een lidstaat kan zich overeenkomstig artikel 50 VEU terugtrekken uit de Europese Unie. Sinds 31 januari 2020 is het Verenigd Koninkrijk geen onderdeel meer van de Europese Unie. Dit proces staat daarom bekend als de Brexit. Gemeenten, provincies, waterschappen en de Rijksoverheid zullen gevolgen ondervinden van de Brexit. De Brexit Impact Scan voor overheden biedt overheden inzicht op dit gebied.