Het kader voor stedelijke mobiliteit (Urban Mobility Framework, UMF) uit 2021 is een door de EU opgestelde kaderregeling die maatregelen en initiatieven omvat waarmee steden hun mobiliteit kunnen verduurzamen en heeft als doel de emissiereducties van de Klimaatwet te behalen en mobiliteit in en rond steden te verbeteren. Dit wordt nagestreefd door een kader van regelgeving over de aanpak van luchtvervuiling en congestie, steun voor duurzame transportmodaliteiten, betere monitoring van het implementeren van stedelijk mobiliteitsbeleid en het bevorderen van innovatieve mobiliteitsdiensten.
Stedelijk mobiliteitspakket
Het kader voor stedelijke mobiliteit is een opvolger van het stedelijk mobiliteitspakket uit 2013. In het licht van de aangescherpte doelstellingen op milieugebied van onder meer het klimaatakkoord van Parijs was een nieuw kader voor mobiliteit nodig dat de actieve mobiliteit (waaronder wandelen en fietsen) en het gebruik van duurzame stedelijke mobiliteitsplannen (Sustainable Urban Mobility Plans, SUMPs) bevordert. Om die reden is het nieuwe kader voor stedelijke mobiliteit opgesteld.
Doelen kader voor stedelijke mobiliteit
Het kader omvat onder meer de volgende doelen:
- Een versterkte aanpak van de SUMP. Deze plannen kunnen steden helpen om uitdagingen in de mobiliteitssector aan te pakken. Zo wordt transport veiliger, efficiënter en duurzamer. In het nieuwe kader is er aandacht voor actieve mobiliteit (wandelen en fietsen). De Commissie zal hier in haar guidance documents voor de SUMP op inspelen. Daarnaast is er aandacht voor het beter beschermen van kwetsbare weggebruikers door micromobiliteitsvraagstukken (zoals elektrische fietsen) en infrastructuur hierbij te betrekken.
- Een gezamenlijke aanpak voor het verstrekken van informatie, monitoren en indicatoren voor duurzame stedelijke mobiliteit. EU-brede gestandaardiseerde indicatoren moeten het voor steden gemakkelijker maken om beste praktijken te delen.
- Streven naar emissievrije stadsvrachtlogistiek en laatstemijlsbezorging. Hiervoor dienen bestaande duurzame stedelijke logistieke plannen (SULP) beter geïntegreerd te worden binnen de SUMP.
- Gebruik maken van digitalisering, innovatie en nieuwe mobiliteitsdiensten. Zo wil de Commissie het CIVITAS-initiatief verder ontwikkelen onder Horizon Europe. CIVITAS is een netwerk van steden waarin kennis en praktijkervaring over duurzame mobiliteit wordt uitgewisseld.
- Klimaatneutrale steden met veerkrachtig, milieuvriendelijk en energiezuinig stadsvervoer. Het doel is om 100 klimaatneutrale en slimme steden in 2030 te hebben en tegen 2050 zelfs alle steden klimaatneutraal te maken. Deze doelstelling valt onder het fonds Horizon Europe.
Verband met andere programma’s en regelgeving
Het kader voor stedelijke mobiliteit omvat een ambitieuzere aanpak van duurzame stedelijke mobiliteit die verbonden is aan het eisen die gesteld worden door het vernieuwde TEN-T netwerk. Ook wordt vanuit het kader voor stedelijke mobiliteit meer doelgerichte subsidiëring voorzien om de doelstellingen van het kader te realiseren. Hieronder valt onder meer het initiatief voor honderd klimaatneutrale steden. Overheden kunnen een beroep doen op Europese fondsen voor financiële ondersteuning bij hun mobiliteitsplannen, waaronder CEF-transport, Horizon Europe of Interreg.
