Speciale sectoren
Bao en Bass, Europa decentraal
Decentrale overheden krijgen te maken met drie aanbestedingsrichtlijnen:
Inhoudsopgave
Richtlijn 2014/25 regelt aanbestedingen in de sectoren water- en energievoorziening, vervoer en postdiensten: de speciale sectoren. Voor decentrale overheden kan deze richtlijn van belang zijn wanneer zij activiteiten uitoefenen in deze sector. Via bijvoorbeeld (decentrale) vervoersbedrijven, drinkwaterbedrijven, energiebedrijven en havenbedrijven kunnen decentrale overheden te maken krijgen met toepassing van de speciale sectorenrichtlijn (vroeger ook wel nutssectorenrichtlijn genoemd).
Kenmerken van deze speciale sectoren zijn:
De exploitanten in deze speciale sectoren zijn actief op markten met gesloten karakters. Dit is het gevolg van de bijzondere of uitsluitende rechten die bijvoorbeeld door lidstaten zijn verleend voor het verstrekken van de betrokken dienst voor het bevoorraden, aanleggen of exploiteren van netwerken. Bij gebrek aan voldoende concurrentiedruk en zonder specifieke voorschriften werd gevreesd dat de aankoopbeslissingen van nutsbedrijven zouden kunnen worden beïnvloed door vriendjespolitiek, lokale voorkeur of andere factoren die transparantie en non-discriminatie in de weg staan.
Richtlijn 2014/25 is geïmplementeerd via de herziene Aanbestedingswet 2012 (deel 3: art. 3.1 t/m 3.80 d). Deel 3 van de Aanbestedingswet is van toepassing op speciale sectoropdrachten, wanneer het gaat om speciale sectorbedrijven die:
Een van de consequenties van de toepassing van het regime van deel 3 (speciale sectoren) van de Aanbestedingswet doet zich voor ten aanzien van drempelwaarden. De drempelwaarden voor opdrachten van decentrale aanbestedende diensten voor leveringen en diensten onder deel 3 (speciale sectoren) van de Aanbestedingswet (€ 428.000,-) liggen hoger dan onder deel 2 (klassieke sectoren) van de Aanbestedingswet (€ 214.000,-).
Een andere consequentie van de toepassing van deel 3 van de Aanbestedingswet doet zich voor ten aanzien van aanbestedingsprocedures. Procedures die op basis van Richtlijn 2014/25 gebruikt kunnen worden, verschillen op een aantal punten van die van de Richtlijn 2014/24. Een aspect is dat de procedurele souplesse voor de aanbestedende diensten bij Richtlijn 2014/25 groter is.
Artikel 44 lid 2 richtlijn 2014/25 geeft een keuzevrijheid tussen de openbare, niet-openbare of onderhandelingsprocedure. In deel 2 van de Aanbestedingswet (artikel 26 Richtlijn 2014/24) is de voorgeschreven aanbestedingsprocedure in principe een openbare of niet-openbare. Richtlijn 2004/17 kende de procedure van de concurrentiegerichte dialoog niet, de nieuwe Richtlijn 2014/25 wel (artikel 44 lid 3).
Vanaf 13 december 2017 geldt echter een uitzondering voor de productie en groothandelslevering van elektriciteit in Nederland. Op basis van artikel 34 Richtlijn 2014/25 kan een uitzondering worden gemaakt voor opdrachten waarop Richtlijn 2014/25 van toepassing is, als de activiteit waarop de opdracht betrekking heeft (in de lidstaat waarin zij wordt uitgeoefend) rechtstreeks bloot staat aan concurrentie en plaats vindt op een markt waarvoor de toegang niet beperkt is. De Europese Commissie heeft geconcludeerd dat voor de productie en groothandelslevering van elektriciteit, aan deze voorwaarden is voldaan. En daarom heeft zij in een uitzonderingsbesluit bepaald dat (concessie)opdrachten voor de productie en groothandel van elektriciteit (bestemd voor openbare dienstverlening) in Nederland niet meer hoeven te worden aanbesteed. Daarbij is relevant dat de Commissie na marktonderzoek concludeert dat de productie en groothandelslevering van elektriciteit in Nederland zowel betrekking heeft op conventionele als hernieuwbare bronnen.
Werkt u voor een decentrale overheid of het Rijk en hebt u een vraag over dit onderwerp? Neem dan contact op met de helpdesk van Europa decentraal:
HvJ-EU, 12 december 2013. Zaak C-425/12. In deze zaak gaat het om het inroepen van bepalingen van richtlijn 93/38 (nu richtlijn 2004/17) over overheidsopdrachten voor nutssectoren door de Portugese overheid tegen een particuliere exploitant van het gasdistributienet, een dienst van algemeen belang. Het Hof gaat in op de vraag of richtlijn 93/38 kan worden ingeroepen tegen een particulier en zo ja, of dit ook kan wanneer de richtlijn nog niet in nationaal recht is omgezet.
Bao en Bass, Europa decentraal
De deadline van 18 april 2016 voor de implementatie van de nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijnen en de nieuwe concessierichtlijn gaat niet gehaald worden. Hierdoor leven er veel vragen over de mogelijke rechtstreekse werking van deze richtlijnbepalingen. De komende tijd zullen er meerdere initiatieven worden ontplooid om ook decentrale overheden meer duidelijkheid te kunnen verschaffen over welke bepalingen uit de nieuwe Europese richtlijnen wel en mogelijk niet direct per 18 april al toegepast dienen te worden.
Op 22 maart 2016 stemde de Tweede Kamer over de voorgestelde wijzigingen van de Aanbestedingswet. Dit in verband met de implementatie van de Europese Aanbestedingsrichtlijnen 2014/23, 2014/24 en 2014/25. Het wetsvoorstel is door de Tweede Kamer met een ruime meerderheid aangenomen.
Notitie nieuwe Europese Aanbestedingsrichtlijnen, hoofdstuk 4 over richtlijn 2014/25 voor speciale sectoren, Europa decentraal
Aanbestedingsrichtlijn 2014/25, regelt aanbestedingen voor speciale sectoren
De auteursrechten op de inhoud van deze website behoren toe aan Europa decentraal, tenzij expliciet anders is vermeld. Aan de op de website opgenomen en via de links te ontsluiten informatie kunnen geen rechten worden ontleend.
Europa decentraal heeft aan het opstellen van de inhoud van de pagina’s de nodige zorg besteed. Desondanks is het mogelijk dat de site onvolledig is of onjuistheden bevat. Europa decentraal aanvaardt daarvoor geen enkele aansprakelijkheid.
Europa decentraal aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor schade, hoegenaamd ook, direct of indirect veroorzaakt door de inhoud van de site of de inhoud van de pagina’s die door externe links beschikbaar zijn gemaakt.