Een volledig circulaire Nederlandse economie in 2050. Dat is het streven van het Rijksbrede programma Circulaire Economie. Om dat te bewerkstelligen is het van belang om in sectoren die belangrijk zijn voor de economie, maar ook het milieu belasten, deze circulaire doelstellingen te integreren met circulair aanbesteden. Het kabinet heeft voor deze sectoren een transitieagenda opgesteld. In deze agenda wordt beschreven welke acties nodig zijn om de betreffende sector circulair te maken. Een belangrijke sector, ook voor de aanbestedingspraktijk, is de bouwsector.
Circulair aanbesteden speelt een belangrijke rol in de transitie naar een circulaire economie. Bij circulair aanbesteden waarborgt de aanbestedende dienst dat de opdrachtnemer in de uitvoering van de opdracht duurzame materialen gebruikt. Hoe kan een gemeente, provincie of waterschap in een aanbesteding rekening houden met circulaire doelstellingen? Op deze pagina vindt u Europees georiënteerde informatie. Voor een praktische benadering vindt u meer informatie op de website van PIANOo.
Wat is circulair aanbesteden?
In een circulaire aanbesteding ligt de nadruk op de doelstellingen van de circulaire economie. Dit houdt bijvoorbeeld in dat bij de aanbesteding van een bouwwerk in alle fasen van de opdracht circulariteit een rol speelt: van het ontwerp van het gebouw tot de daadwerkelijke afronding van het gebouw, maar ook in het gebruik, het demonteren of herbestemmen van het gebouw. In de praktijk zijn ook voorbeelden te vinden van circulair aanbesteden bij andere opdrachten, zoals een opdracht voor een fietspad dat circulair moet zijn of bij het inkopen van kantoormateriaal waarbij expliciet in de opdracht is opgenomen dat een bepaald aandeel van de geleverde materialen gerecycled moet zijn. Grondstoffen, andere componenten en materialen moeten zoveel mogelijk worden hergebruikt: dat is de kern in de circulaire economie. De circulaire economie kan worden ondersteund door in de aanbestedingsprocedure criteria op te stellen ten aanzien van onder meer ecodesign (ecologisch ontwerp of milieugerichte productontwikkeling), verantwoordelijkheden van de producent en materiaal. Door efficiënt gebruik te maken van materialen en grondstoffen, kunnen milieudoelstellingen met circulair inkopen worden bereikt. Meer informatie over circulair inkopen vindt u in de Wegwijzer Circulair Inkopen.
Europese handvatten: brochure circulair aanbesteden
Circulair aanbesteden maakt onderdeel uit van het Green Public Procumerent (GPP). De Europese Commissie geeft aan dat GPP een vrijwillig instrument is, maar wel van belang voor het verwezenlijken van de doelstelling van de EU om te streven naar een economie die efficiënter omgaat met hulpbronnen.
Circulair aanbesteden in dit verband betreft het proces waarbij aanbestedende diensten werken, goederen en diensten inkopen die bijdragen aan een gesloten energie- en materiaalketen. Om aanbestedende diensten handvatten te geven in de transitie naar een circulaire economie publiceerde de Europese Commissie in 2017 de brochure ‘Public procurement for a circular economy’. Deze brochure bevat praktische aanwijzingen en voorbeelden hoe circulariteit in de aanbestedingsprocedure gebracht kan worden.